Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
UTezdolności,któreMamaposiada,dostałysięimniewudziale,amoimstaraniembędzieuży-
waćichnadobre…kupożytkomkrajuiludzi.Niktmnie(nawetbratanikoledzy)niezna.Jednak
Mamamięrozumie,atomięcieszyniewymownie”
21
.
UWiem,żemnieMamarozumie–iniktopróczMamymięnierozumie!!!NadmieniamMamie,
żepiszęterazładnewiersze!Wszyscykoledzy,anawetzwyższychklas,podziwiająmojewiersze”
22
.
Uznaniekolegówzachęcagodoredagowaniapisemekklasowych:UNygus”,UGrom”,
USzczypiórek”.Od1895rokudrukujewkrakowskimtygodnikusatyrycznymUDiabeł”,przyj-
mującpseudonimWładysławOrkan.KatarzynaSmreczyńskadobrzewiedziałaotejnaj-
wcześniejszejfazietwórczościsyna,którycorazwięcejczasuiuwagipoświęcałliteraturze:
UAlemodlićsięproszęzamnie,boobecnechwilesąważnedlaprzyszłegomegożycia”–
piszedomatki10X1896roku.Ichoćpóźniej,np.6II1897roku,stwierdza:UJazaś
właśnieoddziśdniaodrzucamnabokwszelkąpoezjęizabieramsiędościsłejnauki,bojuż
maturanakarku”,naodniesienieostatniego,najważniejszegosukcesuszkolnegobyłojużza
późno.Uspokajającymdeklaracjom,kierowanymdomatki,oddłuższegoczasunietowa-
rzyszyłajużsystematycznanauka.Namiętneczytanieksiążek,zachwytteatrem,wreszcie
pracaliteracka–spowodowały,żeosiąganewynikiwnaucebyłyzrokunarokcorazgorsze.
Gdy27marca1897tłumaczyłsięmatcezestratynachorobękolejnegocennegomiesiąca,
zapewneprzeczuwał,żeprzyjdziemudoświadczyć,czymjestgoryczniepowodzeniaszkol-
nego.Ichoćwładzeszkolnewyraziłyzgodę,byw1897rokuprzystąpiłdoegzaminówjako
eksternista,maturyostatecznienigdyniezdobył.Byłotozpewnościąciosemdlamatki,
którajeszczelatemmiałanadzieję,żefinałedukacjiFranciszkaokażesięjesieniąpomyślny
23
.
SamosłowoUmatura”pojawiłosięwkorespondencjiporazostatniwlipcu1897
roku.Wrazzupływemczasumiałaonadlapisarzacorazmniejszeznaczenie.Literatura
bierzegórę.OrkanwolipisaćkomedięwspólniezSewerem,zktórymjestwjaknajlep-
szychstosunkach.Wiedziałjednak,żeSewermiałmuzazłebrakegzaminudojrzałości.
IgnacyMaciejowskitłumaczyłmu,żefakttenmożesięokazaćniejedenrazprzeszkodą
24
.
Różnicezdańwdrażliwymtemacieniekomplikująwzajemnych,przyjacielskichrelacji.
Wdrugimpółroczu1897rokunałamachUCzasu”iUKurieraWarszawskiego”ukazujesię
Matka–zdaniemOrkana–Uznakomitapowieść”
25
;rokpóźniejpierwszejejksiążkowe
wydanie.Podobnierzeczsięprzedstawiazzamieszczonymiw1897rokuwprasieCienia-
mi,wydanymiwnastępnymrokujakoNowele.Zarównopisarz,jakijegomatkaspotykają
sięzpowszechnym,niebywałymdlanichzainteresowaniemirozgłosem.Naichoczach
rodzisiępięknalegendaliterackaKatarzynySmreczyńskiej.
Jesienią1897rokupisarzprzeniósłsiędoKrakowazzamiaremoddaniasięliteraturze.
UMieszkamupaniBobrowskiejrazemzEmilem”
26
,przyjacielemzgimnazjum.Or-
kanbardzodobrzeczułsięwichdomu.FranciszekZiejkapodaje,żeAnnaBobrowskapo
22
Listdorodzicówz28IV1893r.
23
Zob.listK.SmreczyńskiejdoW
.Orkanaz24VII1897r.(Dialogserdeczny…,s.121-122).
24
Zob.listSewera(I.Maciejowskiego)doW
.Orkana,BJ,sygn.8620IIIzlat1897-98,k.3-29.
25
ListdoK.Smreczyńskiejz13XI1897r.;wlatachpóźniejszychOrkanzmieniłzdanie.
26
ListdoK.Smreczyńskiejz13XI1897r.
VII
