Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OrkanzawarłznajomośćzredaktoremorazwspółwłaścicielemUKurieraLwowskie-
go”iUPrzyjacielaLudu”dziękiotwartościMariiWysłouchowej.Tegowybitnegodziała-
czaruchuludowego,senatoraIIRzeczypospolitejwlatach1922-28,zbliżyłypoczątkowo
zOrkanemwspólnedążeniadoszerokorozumianegorozwojuwsi,jakrównieżpubliko-
waniewredagowanychprzezniegopismachutworówpisarza,nawiązującychzawszedo
tematykiludowej.PrzytowarzyszącejobustałejobecnościMarii,ceniącejwczesnątwór-
czośćpisarza,znajomośćWysłouchazOrkanemszybkoprzerodziłasięwprzyjaźń,która
przetrwałapróbęprzeszło30lat.
ZachowanelistyOrkanadoWysłouchamożnapodzielićnadwiegrupy:
1)
listypisanewlatach1899-1905,awięczażyciaMariiWysłouchowej,
2)
listyzlat1905-1922.
Listynależącedopierwszejgrupystanowiądopełnienieżywejkorespondencjipro-
wadzonejzWysłouchową.Informacjedotyczącetwórczościliterackiejnieodgrywająwnich
takdużejroli,jakwlistachdoredaktorkiUZorzy”.Niemniejświadcząobardzodobrze
układającejsięwspółpracypisarzazUKurieremLwowskim”ijegododatkamiliterackimi.
ZarównoOrkan,jakijegomatkabylistałymiczytelnikamiiprenumeratoramipismwy-
dawanychprzezWysłoucha.
Aktywnośćliterackapisarzaściślewiązałasięzjegowielokierunkowądziałalnością
narzeczludu.Orkanwspółpracowałzwielomapiszącymichłopami.Zentuzjazmemprzyj-
mowałpojawieniesiękażdegotalentuliterackiegoowiejskimrodowodzie.Wieleciepłych
słówskierowałpodadresemJedliczaczyJarosza,którzywtymokresiewstępowalina
literackąniwę.
TwórczośćOrkanawcałościpodporządkowanabyłatematycewiejskiejiregional-
nej,gorczańskiej.KończącpracęnadKomornikami,amyślącjużoswejnajgłośniejszejpo-
wieścipt.Wroztokach,takzwierzałsięWysłouchowi:URadbymdaćpełnyobraztego
plemieniapodkarpackiego–niewiem,czymisięuda–hano,mocboska!”
91
.
Listyztegookresuświadczą,żeOrkanjużostateczniesprecyzowałswezamierzenia
literackie.Wlatach1900-1902pracuje–wnierównymtempie–nadpowieściąWrozto-
kach,podejmujerokpóźniejpracęnadPomorem,planujepisanieantyszlacheckiejpowieści
historycznejpt.KostkaNapierskiorazDrzewiej.Wmniejszymstopniuniżwlistachdo
WysłouchowejmówiotrudnościachzwydaniemWroztokachorazoproblemachtowarzy-
szącychwystawieniunascenachkrakowskiejilwowskiejSkapanegoświata.
PozatwórczościąliterackąOrkanzajmowałsięteżdziałalnościąedytorską.Dlahi-
storiiruchuludowegoszczególniecennesądodziśopracowaneprzezniego–cieszącesię
dużymzainteresowaniem–PismaimowyJakubaBojki,adlabadaczypolsko-ukraińskich
związkówliterackich–MłodaUkraina,będącazbioremutworówtakichpisarzy,jak:Iwan
Franko,OlgaKobylańska,NataliaKobryńska,AntinKruszelnicki,WłodzimierzJarosz,
IwanŁypa,OsypMahowej,ŁeśMartowicz,PanasMirnyj,IwanSemianiuk,WasylStefa-
nyk,AndrijWerchowyneć.
Wlistachpisarza,wszczególnościztegookresu,wsposóbspontaniczny,niezamie-
rzonyzostaływyeksponowanezasadniczerysyjegoosobowościjakoUpieśniarzazkrainy
91
ListdoB.Wysłouchaz7IX1899r.
XXII
