Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dzieniecmógłująćswymszczególnymtypemurodyconajmniejo16latstarsząodniego
kobietę,aleiBobrowskabyłaartyścienieobojętna.Gdybyspojrzećniecoinaczejnalistdo
Gurskiejz23II1899roku,możnabywysnućwniosek,żenaprzełomiestuleciblisko
dwudziestopięcioletniOrkanlubiłprzebywaćwgroniestarszych,nawetznacznie,odnie-
gokobiet:matki,GurskiejiBobrowskiej.UważałsięzaUdzieckoichducha”,aleteżwi-
doczniedobrzesięczułwroliUwielkiego”dzieckawśródnich.Znamienne,że2-3lata
późniejLeopoldStafftakwyraziłsięoautorzeKomorników:UOrkanjestweLwowieijest
dobrymchłopcem,jakbył”
133
.
Musiałistniećszczególnyryswrozwojuemocjonalnymartysty,któryzdecydował
opóźnymwkroczeniuwdorosłeżycie.Niewykluczone,żeswojąrolęodegrałyteżbieda
igłębokieprzywiązaniedomatki.Jednojestpewne:ogieńuczuciapłonąłbyćmożepo-
czątkowomocno,leczzcałąpewnościąkrócejniżwprzypadkumatkiEmila.Gdystało
siędlaniejjasne,żeOrkandokonałjużwyborużyciowego,pięćdziesięcioletniakobieta
wysłała3X1907rokudoZwierzyńskiejlist,wktórymnaUpocztmistrzynię”wylałaze
swegosercakielichpełengoryczy.Żałowałapóźniej,żeponiosłyjąemocjeipisząc29XI
doOrkanaprosiła,bynieczułdoniejżalu
134
.
WzbiorachBibliotekiJagiellońskiejznajdujesiętylko5listówpisarzadoBobrow-
skiejiwcaleniemożemybyćpewni,żewłaśniedoniejzostałyzaadresowane.Niemożna
wykluczyć,żeistniałjeszczejeden,byćmożepokaźnyzbiórlistów,którywlatachpóźniej-
szychzostałzniszczonyprzezOrkana.
OdmiennycharaktermiałaznajomośćartystyzApoloniąKowalską.Zcałąpewno-
ściąznalisięjużodpewnegoczasuwlipcu1896roku.
UPolapisałaczęstodomnie”przyznajesięOrkanE.Bobrowskiemuwliściez30VII
1896roku,alezarazdodaje:Udziśotrzymałemodniejlist(niestety,jużostatni)”.
Pisarzniepogodziłsięzutratąwybrankiswegoserca.Wdniujejimienin,9II1897
roku,wznowiłzniąkorespondencję.WliścietymznalazłasięjegoUdusznaspowiedź”.
USpowiedź”tamusiałaprzemówićdosercaKowalskiej,gdyżodtejporydo1903rokuich
związekuczuciowystalesiępogłębiał.Wlutym1903rokumusielisiędarzyćzaufaniem,
ponieważpisarz–niebezoporów–postanowiłzaciągnąćuswejsympatiipożyczkę.Co
ciekawe,zinicjatywąudzieleniaOrkanowipożyczkiwyszłaKowalska.FranciszekZiejka
podaje,żebyłaonawówczasUnieoficjalnąnarzeczonąpisarza”
135
.
Dowakacji1903rokuKowalskapracowałajakonauczycielkawŁanachwewschod-
niejGalicji.LatemprzyjechałanajakiśczasdoPoręby.Wywiozłastądwspaniałewspo-
mnienia:
USerdeczniedziękujęWam,WaszejMatceiSiostrzezamiłeugoszczeniemniewWaszymdomu,
zktóregonadługo,amożenazawszemiłąwyniosłampamięć”–pisałazGrabownicy15VIII1903r.
(BJ,sygn.8617III,k.78).
133
ListL.StaffadoAntoniegoSt.Muelleraz2II1901r.[1902!],w:LeopoldStaff.Wkręguliterackich
przyjaźni.Listy,oprac.:J.CzachowskaiI.Maciejewska,Warszawa1966,s.613.
134
Zob.J.Dużyk,op.cit.,s.272.
135
Dialogserdeczny…,s.173.
XXXII
