Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
krytycznychdotyczącychWspółczesnejliteraturypolskiejorazjejautora.ListydoFeldma-
napotwierdzająwyrażonewkorespondencjizWysłouchemgłębokieprzejęciesięlosa-
miautoraLegendyMłodejPolskiorazzaangażowaniesięwjegoobronę.NatomiastwUkam-
paniinienawiści”,skierowanejprzeciwkoWspółczesnejliteraturzepolskiejijejtwórcy,Or-
kankonsekwentniestoipostronieFeldmanainiekryjeswejnegatywnejopiniioJe-
rzymŻuławskim.
PostawaOrkanawobecFeldmanaijegodziełaniemogłabyćinna.Podobniejak
Feldman,darzyłOrkanszczególnymkultemtwórczośćromantyków,aweWspółczesnej
literaturzepolskiejdostrzegałipochwalałafirmacjępolskiegoromantyzmu.Pojawiające
sięprzytymnakartachwymienionegodzieławypowiedziotwórczościautoraKomorni-
kówsąwyłączniepochlebne
183
,zaśkrytykajegopoczynańdramatopisarskichzostała
wyrażonakrótkoibardzoogólnie
184
.OcenatwórczościdokonanaprzezFeldmanamia-
ładlapisarzatymwiększąwartość,ponieważOrkanuważałgozaUczłowiekanawskroś
sprawiedliwego”,aprzykładówszacunkuiuznania,gościnnościiżyczliwości,niemają-
cychnicwspólnegozobcąszczeremuznaturyOrkanowiobłudą,wlistachnietrudno
siędoszukać
185
.
Szczerzeteżangażowałsiępisarzwdziałalnośćpatriotyczną:brałczynnyudział
wUwiecuszkolnym”wNowymTargu29VII1905roku,awprzededniuwybuchuIwoj-
nyświatowej,wliściezdnia17XII1912rokuprzyszłylegionistawyznał:UObecniewszyst-
kiemyśliporywaaktualnośćsprawypolskiej.Chciałbymsięjakoprzydać”.
Rekapitulując,możnastwierdzić,żezachowanych19listówdoWilhelmaFeldmana
wsposóbszczególnyiinteresującyprezentujesylwetkęgorczańskiegoartysty.Dośćczę-
stowysyłanelistyw1904rokuukazująwspółpracującegozUKrytyką”pisarzawbardzo
ważnymdlaniegookresie.WdwóchkolejnychlatachlistyOrkanaznacznierzadziejzja-
wiająsięnabiurkuredaktoraUKrytyki”.Niemniejlistzdnia20VII1905roku,wraz
zlistemzdnia17XII1912roku,sącennymiświadectwamioddaniasprawienarodowej.
Odgrudnia1907rokudomaja1909rokuOrkanznówpiszeczęściej,zabierającgłos
przedewszystkimwUsprawieBrzozowskiego”,orazdodajeotuchyFeldmanowipoukaza-
niusięWspółczesnejliteraturypolskiej,krytykowanejniezawszezgodniezzasadąfairplay.
PrzezprawietrzylataOrkanmilczy,bymiędzygrudniem1912agrudniem1913roku
pięciokrotniedaćznaćosobie.
Podobnyokres,lata1904-12,obejmujeblok33listówOrkanadoFranciszkaPika
(Mirandoli)
186
.Okolicznościpoznaniasięobuartystówbyływyjątkowe.Oddałjewiernie
JerzyEugeniuszPłomieńskiwksiążceTwórcybezmasek
187
.BędączPłomieńskimiPikiem
wkrakowskiejrestauracjiKućmierczyka,Orkanprzedstawiłjenastępująco:
183
Zob.W
.Feldman,Współczesnaliteraturapolska1864-1918,wstępT.Walas,Kraków1985,t.1,
s.223;t.2,s.11,33,177-179,180,181,224,227,228,400,419,449.
184
Zob.ibidem,s.147.
185
Zob.np.listdoW
.Feldmanaz14IX1904r.
186
BJ,sygn.8624III,k.112-201.
187
J.E.Płomieński,Twórcybezmasek.Wspomnienialiterackie,Warszawa1956,s.47.
XLVI
