Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1020Impulsnerwowy
37
wchodzącwchwilowystanhiperpolaryzacji.
Przepływyjonówwczasietrwaniapotencjałuczyn-
nościowegoilustrujerysunek1.16.
potencjałelektryczny(wmV)
+30
+20
+10
+50
+40
-10
-20
-30
-40
-50
-60
-70
0
1ms
wypadkowypotencjał
elektryczny
czas
1ms
intensywnośćucieczki
jonówpotasuzwnętrza
neuronu
intensywnośćnapływu
jonówsodudownętrza
neuronu
czas
Rysunek1.16Przepływyjonówsoduipotasuwczasie
trwaniapotencjałuczynnościowego
Jonysoduprzechodząprzezbłonęwszczyciepotencjałuczyn-
nościowego,natomiastjonypotasuniecopóźniejiwprzeciwnym
kierunku,przywracającbłoniejejpoczątkowąpolaryzację.
Pozakończeniutegoprocesubłonapowracado
potencjałuspoczynkowego,alewewnątrzneuronu
pozostajeniecowięcejjonówsoduiniecomniej
jonówpotasuniżwcześniej.Ostateczniepompa
sodowo-potasowaprzywracapoczątkowyrozkład
jonów,alewymagatoczasu.Powyjątkowoszybkiej
seriipotencjałówczynnościowychpompaprzestaje
nadążaćijonysodugromadząsięwewnątrzaksonu
Zbytnienagromadzeniesięsodumożebyćtoksyczne
dlakomórki.(Donadmiernejstymulacjidochodzi
jedyniewwarunkachpatologicznych,naprzykład
wczasieudarulubpoużyciupewnychnarkotyków.
Bezobaw–intensywnemyślenienieskutkujegwał-
townąśmierciąkomórekmózgowych!)
Potencjałyczynnościowewymagająprzepływu
soduipotasu.Lekiznieczulającemiejscowo,takie
jaknowokainaiksylokaina,przyłączająsiędokana-
łówsodowychbłony,zapobiegającprzepływowi
jonówsodu.Kiedydentystapodajenamnowokainę
przedborowaniemzęba,receptoryalarmują:Uból,
ból,ból!”,aleaksonyniemogąprzekazaćtejwiado-
mościdomózgu,więcnieczujemybólu.
Pytaniakontrolne
15.Wtrakciefazywznoszącejpotencjałuczyn-
16.Kiedybłonakomórkowaznajdujesięwszczy-
ODPOWIEDZI
nościowegojonysodunapływajądownętrza
komórkiczyteżzniejwypływają?Dlaczego?
ciepotencjałuczynnościowego,cosprowadza
błonędopoczątkowegopotencjałuspoczynko-
wego?
sodowo-potasowajestnatozawolna.
błonydopotencjałuspoczynkowego.Pompa
-potasowaNIEjestodpowiedzialnazapowrót
spoczynkowej.Ważnauwaga:pompasodowo-
doprowadzającpotencjałbłonydowartości
ciowegojonypotasuopuszczająkomórkę,
jakiprzezgradientstężeń.
komórkizarównoprzezgradientelektryczny,
mieszczać.Sódjestprzyciąganydownętrza
więcjonysodumogąsięswobodnieprze-
Napięciozależnekanałysodowesąotwarte,
jonysodunapływajądownętrzakomórki.
16.Poprzejściuszczytupotencjałuczynnoś-
15.Wczasietrwaniapotencjałuczynnościowego
Przemieszczaniesię(propagacja)
potencjałuczynnościowego
Dotejporyzajmowaliśmysiętym,jakpotencjał
czynnościowypowstajewjednymmiejscunaakso-
nie.Terazprześledzimy,jakpotencjałczynnościowy
przemieszczasięwzdłużaksonu.Pamiętamy,że
ważnejest,byimpulsyprzewodzoneprzezaksony
wrazzodległościąnietraciłynasile.
Wczasietrwaniapotencjałuczynnościowego
jonysodowenapływajądownętrzawpewnym
punkcieaksonu.Przezchwilęmiejscetojestnała-
dowanedodatniowzględemsąsiednichobszarów
