Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1010Komórkiukładunerwowego
21
znajdującesięwniej,zbudowanezbiałekkanały
pozwalająnakontrolowanytransportcząsteczek
wody,tlenu,sodu,potasu,wapnia,chloruorazinnych
ważnychzwiązkówchemicznych.
Wszystkiekomórkissaków,zwyjątkiemczerwo-
nychkrwinek,mająjądro,czylistrukturęzawierającą
chromosomy.Mitochondriumjestelementem,który
odpowiadazaaktywnośćmetaboliczną,dostarczając
komórceenergiiniezbędnejdowszystkichaktywno-
ści.Mitochondriamająodrębnegenyodtychzawar-
tychwjądrzekomórkiiżniąsięmiędzysobąpod
względemgenetycznym.Osobyznadaktywnymi
mitochondriamizwykleszybkospalająpaliwo
ijestimgorąconawetwchłodnymotoczeniu.Dla
porównania,osoby,którychmitochondriasąmniej
aktywneniżnormalnie,mająskłonnośćdodepresji
idolegliwościbólowych.Ponadtozmutowanegeny
mitochondrialnestanowiąprzypuszczalnąprzy-
czynęautyzmu(Aoki,Cortese,2016).
Wrybosomachzachodzisyntezanowychbiałek,
któresąmateriałembudulcowymkomórki,atakże
katalizująreakcjechemiczne.Niektórerybosomy
przemieszczająsięswobodniewewnątrzkomórki,
innenatomiastsąprzytwierdzonedosiateczkiśród-
plazmatycznej.Siateczkaśródplazmatycznaskłada
sięzsiecicienkichkanalików,zapomocąktórych
nowozsyntetyzowanebiałkasątransportowanedo
żnychmiejscwkomórce.
Budowaneuronu
Najbardziejcharakterystycznącechąneuronówsą
ichbardzozróżnicowanekształty(rys.1.3).Wprze-
ciwieństwiedowiększościinnychkomórekorga-
nizmu,neuronymająwydłużone,rozgałęziające
Rysunek1.3Wybarwionenaciemnoneurony
Zwróćuwagęnaniewielkiekolcedendrytycznenaramionach
dendrytów.
(Źródło:FotografiadziękiuprzejmościBobaJacobsa,ColoradoCollege)
sięwypustki.Wszystkieneuronyzawierająsomę
(ciałokomórki),większośćmateżdendryty,akson
izakończeniapresynaptyczne.Najmniejszeneu-
ronyniemająaksonów,ainnewyraźniewyodręb-
nionychdendrytów.Porównajmyneuronruchowyna
rysunku1.4zneuronemczuciowymnarysunku1.5.
Neuronruchowy(motoneuron),któregociałoko-
mórkowejestzlokalizowanewrdzeniukręgowym,
dendryt
komórki(soma)
ciało
jądro
wzgórekaksonalny
kolcedendrytyczne
osłonkamielinowa
akson
zakończenia
presynaptyczne
włókno
mięśniowe
Rysunek1.4Budowaneuronuruchowegokręgowców
Ciałokomórki(soma)neuronuruchowegoznajdujesięwrdzeniukręgowym.Narysunkuniezachowanoproporcji.Wrzeczywistości
długośćaksonujestdużowiększawstosunkudośrednicyciałakomórkowego.