Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
10Komórkinerwoweiprzewodnictwonerwowe
Cajalchciałzostaćartystą,alejegoojciecobsta-
wałprzystudiachmedycznych,ponieważdawały
onelepszeszanseutrzymaniasię.Cajalowiudałosię
połączyćobieprofesje:zostałwybitnymbadaczem
anatomiiiilustratorem.Jegoniezwykleszczegółowe
rysunkiukładunerwowegododziśuważasięza
wzorcowe.
PodkoniecXIXwiekumikroskopydawałybar-
dzonieprecyzyjnyobraztkankinerwowej.Sytuacja
tasięzmieniła,kiedywłoskibadaczCamilloGolgi
wynalazłmetodębarwieniatkankinerwowejsolami
srebra.Metodatapowodowałacałkowitezabarwienie
niektórychkomórek,wogóleniewpływającnainne,
copozwoliłonaukowcomnastudiowaniebudowy
pojedynczychneuronów.Cajalwykorzystałmetodę
Golgiegodobadaniamózgówniemowląt,których
komórkisąmniejsze,dziękiczemułatwiejjeoglą-
daćnapojedynczympreparacie.Badaniahiszpań-
skiegouczonegowykazały,żeneuronynieprzecho-
dząjedenwdrugi,leczsąoddzielnymikomórkami.
(Cociekawe,kiedyCajaliGolgiw1906rokuodbierali
razemNagrodęNoblazdziedzinyfizjologiiimedy-
cyny,wswoichprzemówieniachnoblowskichbro-
niliprzeciwstawnychstanowisk.Pomimodowodów
Cajala,któreprzekonałyprawiewszystkichinnych
naukowców,Golgiupierałsięprzyteorii,żewszystkie
komórkinerwoweprzechodząbezpośredniojedna
wdrugą.)
Łatwozrozumiećfilozoficznąatrakcyjnośćdaw-
nejkoncepcjiprzenikaniasięneuronów.Swoje
doświadczenieodbieramyjakocośniepodzielnego,
aniezłożonegozsumyosobnychczęści.Wydawało
sięzatemsłuszne,żewszystkiekomórkinerwowe
mogąbyćzespolonewjednącałość.To,wjakisposób
oddzielnekomórkiłącząsięwdziałaniu,pozostaje
dodziśzagadnieniemzłożonymitajemniczym.
Budowakomórkizwierzęcej
Rysunek1.2przedstawianeuronzmysiegomóżdżku
(naturalniewolbrzymimpowiększeniu).Neurony
mająwielewspólnegozresztąkomórekorganizmu.
Powierzchniakomórkijestpokrytabłonąkomór-
kową(nazywanąteżbłonącytoplazmatyczną),która
oddzielawnętrzekomórkiodśrodowiskapozako-
mórkowego.Większośćzwiązkówchemicznych
niemożeprzechodzićprzezbłonękomórkową,ale
(elementkomórkiotoczonybłoną,zawieraDNA;
wkontaktachkomórkizjejotoczeniem)
bierzeudziałwmechanizmachdziedziczenia)
(regulacjaprzepływusubstancji
zidokomórki,pośrednictwo
błonakomórkowa
jądro
(jąderko)
(błona
jądrowa)
(izolowanie,modyfikacjaitransport
(rybosomy)
białekorazinnychsubstancji)
siateczkasródplazmatyczna
(metabolizmtlenowy)
mitochondrium
Rysunek1.2Wykonanazapomocąmikroskopuelektronowegofotografiaprzedstawiającaczęściskładoweneuronu
zmysiegomóżdżku
Jądro,błonakomórkowaiinnestrukturysącharakterystycznedlawiększościkomórekzwierzęcych.Błonakomórkowawyznaczagranice
neuronu.Powiększenieokoło20000razy.
(Źródło:Dziękiuprzejmościdr.DennisaM.D.Landisa)
