Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zadaniadowykonania.Niebyłojednakanimodeli,aniteorii,którepomogłyby
firmomnauczyćsię,jakkierowaćtymiogromnymiorganizacjami.Narodziłsię
zawódmenedżeraipojawiłasiępotrzebarozwojuzarządzaniaikadrywykonawczej.
Wtymokresiepowstałypierwszeformalneszkołybiznesu.Pierwszazostałautwo-
rzonaw1881rokunaUniwersyteciePensylwanii,dziękidarowiźnieJosephaWharto-
na.W1898rokudołączyłdoniegoUniwersytetKalifornii,aw1900rokuUniwersytet
NowojorskiiUniwersytetWisconsin.Szkołyteuzgodniłydwiekluczowesprawy:
wramachbiznesupotrzebaszkoleniaformalnego,samotechniczneniewystarcza.
Chociażnieudałosięosiągnąćporozumieniacodoprogramównauczania,zdawano
sobiesprawę,żepotrzebaszerszejperspektywy,ofertapowinnaobjąćszkoleniabar-
dziejzbliżonedoszkoleńczystozawodowych.Możnasobiewyobrazić,jakisprzeciw
wzbudziłototwierdzenie,ponieważbiznesbyłwówczaswdużejmierzeuważanyza
branżę.Wtymokresienadalprosperowałyprywatneszkołyhandlowe.W1876roku
istniało137szkół,doktórychuczęszczało25tysięcyuczniów,ado1890rokuliczbata
zwiększyłasiędoprawie100tysięcy[HaynesiJackson1935].
Walkaoprofesjonalizacjęzarządzania1900–1928
W1912rokuFrederickTayloropublikowałTheprinciplesofscientificmanagement
(zang.Zasadynaukowegozarządzania)jakozwieńczenielatpracyistudiównad
nowympodejściemdozarządzania,którezainicjowałokoło1900roku.Taylorjest
powszechnieuważanyzaojcaamerykańskiejmyśliozarządzaniuijakopierwszyza-
stosowałzasadynaukowedozarządzania.Chociażwieleinnychosóbpisałowcze-
śniejozarządzaniu,toTaylorjakopierwszyopisałnaukowąteorięiswojepodejście
dozarządzaniaorazwyraziłpotrzebępodzieleniasięnimizmenedżeramiiliderami
worganizacjach.
W1913rokupowstałoNarodoweStowarzyszenieSzkółKorporacyjnych(ang.Na-
tionalAssociationofCorporateSchools).Wmiaręzwiększaniaroliszkoleńzmieniło
w1920rokunazwęnaNarodoweStowarzyszenieSzkoleńKorporacyjnych.W1922
rokuorganizacjatapołączyłasięzAmerykańskimStowarzyszeniemds.Stosunków
Przemysłowych(dawniejKrajoweStowarzyszenieMenedżerówds.Zatrudnienia),
tworzącKrajoweStowarzyszeniePracowników(ang.NationalPersonnelAssocia-
tion).W1923rokugrupatazmieniłanazwęnaAmerykańskieStowarzyszenieds.
Zarządzania(ang.AmericanManagementAssociation,AMA).W1924rokuAMA
wchłonęłoKrajoweStowarzyszenieMenedżerówSprzedaży(ang.NationalAssocia-
tionofSalesManagers).
AmerykańskieStowarzyszenieds.Zarządzanianadalbyłolideremwdziedzinie
RZKZizaproponowałowielepostępowychmetod.Jegogłównąmisjąbyłonpogłębia-
niezrozumienia,zasad,politykipraktyknowoczesnegozarządzaniaiadministracji”
[Fiftyyearsofmanagementeducation,s.5].Dużąrolęwewczesnychetapachżycia
organizacjiodegrałaMaryParkerFollett.W1925rokuwyraziłapotrzebęnzasto-
sowaniametodnaukowychwramachtychproblemówzarządzania,któredotyczą
58
CZĘŚĆI.WSTĘPDOROZWOJUZASOBÓWLUDZKICH
