Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawowateoriasystemów-źródłomyśleniasystemowego-informuje,żeaby
zgłębićtajnikimyśleniasystemowegoianalizowaćsystemy(iprocesy),należyspełnić
wstępneizasadniczewymagania.Samaumiejętnośćudzieleniaodpowiedziiuzyska-
niakonsensusunapodstawienastępującychtrzechpytańjestdlawiększościprakty-
kówRZLwystarczającadonazywaniaumiejętnościmyśleniemsystemowym.
1.Jakajestnazwaicelsystemu?To,jaksystemysąnazywaneijakiemogąbyćichcele,
jestczęstopowodemnieporozumień.Abynazwaćsystem,powinnosięnajpierw
uzgodnić,ojakimsystemiemowa.Cociekawe,czaseminteligentniidoświadczeni
ludziezaczynająrozmawiaćmiędzysobąodanejsytuacjiiprzekonująsię,że
nienazwanysystem,októrymmówiąjedni,różnisięodsystemu,októrymmówią
inni.Cowięcej,różneperspektywydotyczącecelusystemusąprawiezawsze
przedmiotemsporu,dopókiniezostanąjasnookreślone.
2.Zjakichczęścilubelementówskładasięsystem?Topytanierodzikolejnepodstawo-
we,leczjakżeistotnewyzwaniedlazwolennikamyśleniasystemowego.Uważamy,
żeludzieztypowojednostkowymlubograniczonymświatopoglądemoglądają
światwbardzoograniczonejperspektywie.Przykłady,którezaobserwowaliśmy,to
sytuacje,gdypracownicyprodukcjiniemyśląoklientach;sprzedawcyniemyślą
oprodukcji;pracującywramachnowejtechnologiipostrzegająjąjakopoprostu
system,aniecośdotyczącegoludzi,procesówiwyników;aprawnicywidząsystem
jakoznaturyraczejopartynakonflikcieniżharmonijny.Towłaśnieteograniczo-
nepoglądysprawiają,żejednostkibędąwidziećczęścilubelementysystemu
wróżnysposób,cozkoleimożenieodzwierciedlaćrzeczywistości.
3.Wjakisposóbłącząsięposzczególneelementy?Otoprawdziwamagiateoriisys-
temów-analizarelacjimiędzyczęściamiiwpływ,jakiterelacjewywierają.Na-
wetspecjaliścids.RZLzastanawiająsię,czykiedykolwiekudaimsięzebrać
wszystkiepotrzebneelementy.Wrzeczysamejdobrzyanalitycybardzochętnie
przyznająsiędowłasnychbraków.Przyczymsąprzekonani,żepróbującdogłęb-
nieanalizowaćdanysystem,mogąuzyskaćjegolepszeipełniejszezrozumienie.
Badanierelacjimiędzyelementamiskładowymisystemuskłaniadorefleksji,
dlaczegocośdziałaalbodlaczegoniedziała.Prostymprzykłademilustrującym
tękwestięjestwywieranieogromnejpresjinapracownikatylkopoto,abydo-
wiedziećsię,czyfaktyczniemożewykonaćzadanie.Jeślidanaosobajestwstanie
jewykonać,wiedzaniejestbrakującymelementem.Takwięcnienależyformu-
łowaćwniosku,żeludzieniewykonujądobrzezadańipotrzebująszkolenia,do-
pókikwestianiezostaniedokładniejomówiona.Pracownicybyćmożewiedzą,
jakdobrzewykonaćzadanie,aleniemogąlubniechcątegorobićzpewnych
powodów.Prawdopodobniekażdyznasjestwstanieprzytoczyćkilkaprzykła-
dówzwłasnegodoświadczenia.Wkażdymsystemieistniejewielepowodów,dla
którychcośsiędziejelubnie.Zrozumienieprzyczynwymagaczegoświęcejniż
tylkopowierzchownejanalizylubmetaforycznychanalogii.Teoriasystemów
odgrywatukluczowąrolę.
2.Podstawyrozwojuzasobówludzkich
31
