Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Myśleniesystemowe
Specjaliścids.RZLmówiąopoglądachsystemowychorazmyśleniusystemowym.
Tenschematodnosządosiebiesamychiorganizacjiprzyjmujących,wktórych
pracują.MyśleniesystemowejestpodstawąteoriiipraktykiRZL.Opisywanejest
jakonkonceptualnyframework,zasóbwiedzyinarzędzi,którezostałyopracowane
wciąguostatnich50lat,abyobjaśnićdziałaniewzorcówiprzedstawićsposoby,jak
skuteczniejezmieniać”[Senge1990,s.7].Myśleniesystemowejestrozwinięciem
teoriisystemów.Ogólnateoriasystemówzostałaporazpierwszysformułowanaprzez
Bouldinga[1956a]ivonBertalanffy’ego[1962]zwyraźnymantymechanistycznym
spojrzeniemnaświaticałkowitąpewnością,żewszystkiesystemysąostatecznie
systemamiotwartymi,aniesystemamizamkniętymi.
Podstawowymodelteoriisystemówobejmujewkład,procesyiwynikisystemu,
atakżefunkcjonującymiędzytymielementamifeedback.Cowięcej,podstawowa
teoriasystemówuznaje,żenadanysystemmawpływwiększy,otaczającygosystem
lubśrodowisko(zob.rysunek2.1),asystemównienależyuznawaćzaodizolowane
iocharakterzelinearnym.
Wkład
Środowisko
Feedback
Proces
Wynik
Rys.2.1.Podstawowymodelteoriisystemów
Modeltenjestokreślanyjakosystemotwartylubsystem,naktórymogąwpływaćsiły
zewnętrznewstosunkudosystemu,naktórymsięskupiamy.Pomysłytestanowią
podstawędlawielupraktycznychnarzędziRZLnastawionychnadostrzeganiepro-
blemówzwiązanychzdoskonaleniem(możliwości)ipodejmowaniemdziałań.
MyśleniesystemowepozwalapostrzegaćjakosystemzarównoRZL,jakiorganizację
przyjmującąlubsponsorującą.Kiedyspecjaliścids.RZLnazywająRZLsystemem,za-
zwyczajmająnamyślipodsystemwramachwiększegosystemuorganizacyjnego.Spe-
cjaliściodanalizyczasaminazywająpodsystemyprocesami.DlategoRZLjestczęściej
określanyjakoprocesniżsystem.Niematowprowadzaćwbłąd;większośćludzipo
prostuprzyznaje,żekonceptsystemowyikonceptprocesowytoniemaltosamo.Można
jednakpowiedzieć,żekiedyludziemówiąokonceptachsystemowych,zwyklemyślą
szerzejibardziejogólnieniżwtedy,gdymówiąodanymzjawiskuwkontekścieproceso-
wym.Wpewnymmomenciekonceptysystemowyiprocesowynakładająsięnasiebie.
30
CZĘŚĆI.WSTĘPDOROZWOJUZASOBÓWLUDZKICH
