Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
takżekształceniewszkołachprzyklasztornychiprzykościelnych.Zaproponowałon,
abyreligiaiKościółprzestałydominowaćwedukacji.Uważał,żenaukapowinna
obejmowaćzarównoaspektyreligijne,jakiświeckie,areformaedukacjipowin-
nanastąpićdziękiwładzypaństwa.
Lutrowskawizjaedukacjizawierałaniezwykłyjaknatamteczasypostulat-aby
edukacjabyładostępnadlawszystkichludzi,nietylkodlabogatych,zarównodla
dziewcząt,jakichłopców.Jegozdaniemedukacjapowinnawykraczaćpozaszkole-
niereligijneikłaśćnacisknanaukiklasyczne,matematykę,logikę,muzykę,historię
inaukiprzyrodnicze.
Kształceniesensoryczne
JohnLocke(1632-1704)miałszerokiezainteresowaniaintelektualneinapisałkilka
ważnychpracnaistotnetematy.Dwajegoartykułyofilozofiiimetodachnauczania
wywarłytrwaływpływnarozwójedukacji.
Wswoimdzielept.Essayconcerninghumanunderstanding(zang.Esejoludzkimzro-
zumieniu)Lockesformułowałswojąteoriępoznania,kładącnacisknadoświadczenie
ipostrzeganiezmysłowejakoważnepodstawywiedzy.Taepistemologia,znanapóź-
niejjakoempiryzm,ukształtowałaideeLocke’adotyczącetego,copowinnostanowić
idealnąedukację.Lockebyłgłębokoprzekonany,żenaukapowinnaobejmowaćtre-
ninglogicznegomyśleniaiprzygotowaniedopraktycznegożycia.Wzwiązkuztym
pisał,żeedukacjapowinnauwzględniaćnaukęjednegolubkilkuzawodówrzemieśl-
niczychorazwychowaniefizyczne,moralneiintelektualne.
Doświadczenie−najlepszynauczyciel
WizjonerskieideedotycząceedukacjipropagowaneprzezJeana-JacquesaRous-
seau(1712-1778)zdająsięmiećźródłowjegoosobistymdoświadczeniu.Wewcze-
snychlatachniespokojny,pobłażającysobieRousseaupróbowałswoichsiłwwielu
profesjach(znaczniewiększejichliczbie,niżbyłotodoprzyjęciawtamtymczasie).
Byłuczniemgrawera,lokajem,muzykiem,seminarzystą,urzędnikiem,prywatnym
guwernerem,kopistąnutipisarzem.
Rousseaugłębokowierzył,żedoświadczeniejestnajlepszymnauczycielemiżenauka
musibyćzbudowanawokółaktywnychzajęćmłodzieży.Uznanieprzezniegowarto-
ściwychowawczejwprocesiekształceniamłodzieżyzapoczątkowałonowąeręwedu-
kacjiiwniosłoistotnywkładwrozwójszkoleniatechnicznego.
Kształcenieumiejętnościmanualnych
TeorieJohannaHeinrichaPestalozziego(1746-1827)przyspieszyłyprzekształcenie
rozumieniadawnegoszkoleniapolegającegopoprostunazdobywaniuwiedzywewo-
luującepojęcieedukacjijakorozwojuorganicznego.Pestalozzinazywanyjestojcem
kształceniamanualnego.Pochodziłzeskromnejrodzinyiprzyznawałotwarcie,że
jegozdolnościintelektualnesąprzeciętne.Jednakjegowysiłkinietylkowyznaczyły
3.Historiarozwojuzasobówludzkich
45
