Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
otymwiadomości,rozpowszechnianewdowcipnych,satyrycznychutwo-
rachpoetyckich.ŻycieRosjanwPolsce,wiadomościurzędoweorazoświe-
tleniepołożeniakrajuzpunktuwidzeniawładzyrosyjskiejmożnabyłozna-
leźćwdzienniku„WarszawskijDniewnik”,czytanymzresztątylkoprzezRo-
sjanitych,którychinteresowaływiadomościurzędowe.
SpołeczeństwowarszawskieostatnichdziesięcioleciwiekuXIXróżniłosię
odspołeczeństwawwiekuXXtym,żedzieliłosięnawarstwy,któreżyły
życiemodrębnym,poprostudlatego,żebrakbyłożyciapublicznego,na
któregotereniemusielisięspotykaćpóźniejprzedstawicielewszystkich
warstwspołecznych.Ugórydrabinyspołecznejstałaarystokracja,toznaczy
cijejprzedstawiciele,którzymieszkalistalewWarszawieiktórzyjużwów-
czasbraliudziałwdziałalnościfinansowejiprzemysłowej.Najbliższeznimi
stosunkimielibogaciprzedstawicieleplutokracjiżydowskiej;nicteżdziw-
nego,żeztegoczasudatująmałżeństwaarystokratówpolskichzcórkami
plutokratówżydowskich.Nanajniższychszczeblachznajdowałsięproleta-
riat,awięcrobotnicyfabryczniibiednaludnośćmiejska.Pośrodkustało
drobnomieszczaństwoiinteligencja.Taostatniawarstwabyłanajliczniejsza
inadawałatonżyciuWarszawyówczesnej.Dointeligencjizaliczalisiępisa-
rze(literaciidziennikarze),artyści,aktorzy,ludziewolnychzawodów(leka-
rzeiadwokaci),pracownicybankowiiprzemysłowiitd.Wśródinteligencji
byłowielutzw.asymilowanychŻydów.Uszczytudrabinyspołecznejwśród
inteligencjistaliznakomiciznanipisarzeówcześnizSienkiewiczem,Bole-
sławemPrusem,ŚwiętochowskimiDygasińskimnaczele,wzięciplastycy,
wybitniartyścidramatyczni,publicyściiważniejsidziennikarze.Dalejwy-
bitnilekarzeiadwokaci,którychnazwiskabyłyznanepowszechnie.Wbli-
skichstosunkachztąinteligencjązawodowąbyłświatzamożnychrodzin
kupieckich,takichjakSpienowie,Pfeifry,Jungi,Terty(?)itd.Słowemstar-
szeinowszekupiectwowarszawskie.Wświeciefinansowymzajmowalista-
nowiskakierowniczeprzedewszystkimŻydzi(Wawelbergowie,Rotwando-
wie,Natansonowie,Grossmanowieitd.).Takżewświecieprzemysłowymnie
brakowałoŻydów.Antysemityzmmiałmałozwolennikówibyłźlewidziany
wWarszawiekońcaXIXwieku.
OdrębneodpolskiegospołeczeństwotworzyliŻydziortodoksi,zamieszkują-
cyosobnądzielnicę.Wczasachmojejmłodościnieznałemichopisuzewnętrz-
nego,patrzyłemnanichzzewnątrz,widziałemichodrębnystrój–chałaty
ikrymki,ichbrodyipejsy.Dzielnicyżydowskiejunikałem,bobyłabrudna
icuchnąca.PosuwalisięjednakjużwówczasŻydziwzdłużul.Marszałkowskiej
kuAlejomJerozolimskim,otwierającmniejszeiwiększesklepy.Opanowywali
teżOgródSaski,gdziepublicznośćpolskazaczęłasięjużczućnieswojo.
Życiezbioroweprawieżenieistniało.Byłokilkatowarzystwsportowych–
wioślarzy,cyklistów,łyżwiarzy.Najbogatszeinajżywotniejszewśródnich
byłoTowarzystwoWioślarskie96,któremiałowłasnydomnaul.Foksal(na
jegobudowędałTowarzystwudługoterminowąpożyczkęks.BranickizWi-
lanowa)iprzystańnaWiślekołomostuKierbedzia.Wydanoteżpozwolenie
nazałożenie„KasyPożyczkowejLiteratówiDziennikarzy”,zwanejwskrócie
KasąLiteracką,którajednakmusiałasięograniczyćdooperacjikredytowych,
———
———
——
96WarszawskieTowarzystwoWioślarskie(WTW),najstarszypolskiklubsportowy,założonyw1882r.
wWarszawie.Prowadziłowszechstronnądziałalnośćsportowąorazspołeczno-kulturalną,organizowa-
łowycieczkiiwyścigiwioślarskie,kursypływackieiwioślarskie,ćwiczeniagimnastyczneiszermiercze.
64
