Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ipolka,jaknazabawachmiejskich.Oberkazfiguramitańczonowówczas,
gdyznalazłsiędobrywodzirej,całymigodzinami.Bylitancerzetychtrady-
cyjnychtańcówpolskich,którzyprzyjeżdżalinazabawydopowiatówsą-
siednich.Taknp.wpułtuskimspotykałemmłodychziemianzciechanow-
skiego,anawetzmławskiego,którychchętniezapraszano,bosłynęli
zkunsztutanecznego.Pamiętamdwóchtakichmazurzystówzpow.ciecha-
nowskiego–JózefaiZygmuntaChoromańskich,którzypóźniej–wwieku
dojrzałym–zasłużylisięwpracyspołecznejinarodowej.Przeważniebyły
dworywpułtuskimniewielkieiskromnieurządzone,gdywięcprzygotowy-
wanosiędowiększejzabawy,oddawanonatencelwszystkiepokoje–były
wcałymdomutylkopokojedotańca,jadalnieigarderoby.Pokojegościnne,
najczęściejnastrychurezerwowanodlagościzdalszychokolic,którzynie
moglipoprzetańczonejnocywracaćdodomu.Natychtzw.balachdawano
zwyklewino,niepamiętamjednak,bymkiedykolwiekwjakimśdworzepuł-
tuskimpiłszampana.Znanooczywiściejegosmakizalety,leczpiligomło-
dziziemianie,gdyjeździlidoWarszawy,bysięzabawićwgronierówieśni-
ków.DotańcaprzygrywałanajczęściejorkiestrażydowskazPułtuska,
wktórejpierwszymskrzypkiemidyrygentembyłznanyigłośnystaroza-
konny,noszącycharakterystycznenazwisko–LejbkaSkrzypce.Jegoznali
ionznałwszystkichiwiedział,jakdogodzićmłodzieżyziemiańskiej,zaopa-
trującsięwnowemazurkiioberkiLewandowskiego43,Namysłowskiego44
iinnychkompozytorówtejlekkiejmuzyki.Gdypo„białymmazurze”zaczęły
podjeżdżaćpodganek,jużprzyświetlesłonecznym,karety,powozy,wolanty
ibryczki,wychodziłLejbkazeswymimuzykantamiprzedganek,grałiprzy-
śpiewywałpiosenkę,którakończyłasięsłowami–„PanIksińskidobryPan,
dobryPan”,melodiitowarzyszącejtejprzyśpiewceniepamiętam.Awtedy
p.Iksińskiwyjmował10lub25rb.,zależnieodzawartościpugilaresuihu-
moruiofiarowałLejbce.Wtensposóbopróczzapłatyodgospodarzazebrał
„dyrektor”pułtuskiczasemwcalepokaźnąsumę.
Wkartynauczyłemsięgraćpóźno,dopierogdybyłemnapraktycerolni-
czej.Grywaliśmywówczaswgronieoficjalistówipraktykantówwpreferan-
sa.Późniejzaniedbałemitejgryinigdysięnienauczyłemgraćwbrydża,
którywszedłwżyciedopieropóźniejimiałzawziętychiwytrawnychzwo-
lenników.Pamiętam,żedojednegozmoichkuzynówprzyjeżdżalijegokole-
dzy,prawnicyzWarszawyiprzezkilkadnizrzęduniewstawaliprawieod
stolika.Kilkuznichzajęłopóźniejpoważnestanowiskawstolicy.Granoteż
wwista,lecztubyłyczynneraczejstarszepanie,conajwyżejwtowarzy-
stwiestarszegowiekiemksiędzaproboszcza,któryjużnieczułsięnasiłach,
bysięnauczyćbardziejnowoczesnejgrywkarty.
Życietowarzyskieówczesnebyłoprzeważniepoświęconerozrywce.Nie
możnajednakpowiedzieć,bybyłopozbawionewpływunażyciespołeczne.
Dawałoonomożnośćspotykaniasięiokazjędomówieniaosprawachzwy-
kłych,owydarzeniachspołecznychipolitycznych.Nadewszystkozaśbyło
jedynymwówczasśrodowiskiem,wktórymwyrabiałasięopiniapubliczna.
———
———
——
43LewandowskiLeopold(1831-1896),dyrygentikompozytor;skomponowałponad300tańców:
polek,kadryli,polonezów,oberkówimazurów.
44NamysłowskiKarol(1856-1925),kompozytoridyrygent;założycielbardzopopularnejorkiestry
włościańskiej(1881);repertuartejorkiestryskładałsięgłówniezjegokompozycji:ponad200ma-
zurów,obertasów,kujawiakówikrakowiakówzprzyśpiewkami,opartychnaludowychmotywach
Lubelszczyzny.
39
