Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rolniczych,lecztakżeogólnych.Gdypóźniejpozmianach,jakienapoczątku
następnegostuleciazaszływRosji,powstaływKrólestwietowarzystwa
isyndykatyrolnicze,tobylijużprzygotowanidonichdziałaczezgronatych
kółekorazwyrobionemetodypracyzbiorowej.
Wtymsamymczasiepotrzebażyciazbiorowegoznalazłateżwyrazwin-
stytucjicentralnejdlacałegoKrólestwa.IstniałwWarszawieoddziałTowa-
rzystwaPopieraniaRosyjskiegoPrzemysłuiHandluimieściłsięwewłas-
nymdomunaKrakowskimPrzedmieściumiędzykościołemBernardynów
aResursąKupiecką.Zinicjatywyszczupłegogronaziemianzałożonoprzy
tymTowarzystwieSekcjęPolską,któraodbywałaregularnezebrania,na
któreprzyjeżdżaliziemianiezcałegokraju.JakostudentrolnictwazBerlina
iHalle,apóźniejasystentnaStudiumRolnymwKrakowieiwspółpracow-
nikjużwówczas„GazetyRolniczej”mogłembywaćnatychzebraniachiko-
rzystałemztegoskwapliwie,gdyprzyjeżdżałemnaświętaiwakacje.Gdy
wr.1902zamieszkałemnastałewWarszawie,starałemsięnieominąćżad-
negozebraniaSekcji.Wygłosiłemteżnajednymzzebrańreferatodrobnym
kredycieistowarzyszeniachkredytowychdlawłościanirzemieślników,które
zaczęłysięwówczasrozpowszechniaćwKrólestwie,zwłaszczawgub.płockiej.
ZamojejpamięcibyłprezesemSekcjiPolskiejStanisławChełchowski30
zChojnowa.ByłrówieśnikiemDmowskiego31ipodobniejaktenostatni
ukończyłwydziałprzyrodniczywWarszawie.Miałwykształceniegruntowne,
anasprawachrolniczychznałsiędoskonale.Pracowałnawetnaukowo,
pisałwczasopismach,wydałkilkarozprawiksiążekpopularnychdlaludu.
NauniwersytecienależałdoZwiązkuMłodzieżyPolskiej(Zet),apóźniejdo
LigiNarodowej.Posiadałdużąinteligencję,dążeniaspołeczneiwielkitalent
organizacyjny.WyrobiłsięteżrychłonaprzywódcęziemiaństwawKróle-
stwieipozycjęzachowałdosamej,niestety,przedwczesnejśmierci.Byłto
twardyiprzebiegłyMazur,którypotrafiłsięwysunąćnapierwszemiejsce
wszędzie,gdziesięzjawił.Miałprzytymusposobienietowarzyskieiumiał
zjednywaćsobieludzi.Znaczniejsiziemianie,zwłaszczazpołudniowych
okolicKrólestwa(Kielczanie,RadomianieiLublinianie)orazzzachodunie
bardzobyliradziztego,żetakiśredniszlachcictaksięwysunął,leczzie-
miaństwopłockie,łomżyńskieipodlaskieszłozanimławą,azresztąmiał
wszystkiekwalifikacjenaprzywódcęikierownika.Skupiłteżkołosiebie
kilkunastuwybitnychrolnikówzcałegoKrólestwa,którzysolidarnieznim
oddawalisiępracyzbiorowejnarzeczrolnictwakrajowego.Zamojejpamięci
zaznaczalisięwtejpracyStanisławCzekanowskizKośminawGrójec-
kiem,AntoniWieniawskizChlewni(synznanegopisarzaJordana,pocho-
dzącego,jakwiadomo,zrodzinyżydowskiej),FranciszekGórskizCeranowa
wpow.siedleckim,MarianKiniorski32zKutnowskiego,drAntoniSempo-
———
———
——
30ChełchowskiStanisław(1866-1907),ziemianin,botanik,działaczspołeczny;pracowałnadpod-
niesieniempoziomurolnictwa,główniegospodarkichłopskiej;posełdorosyjskiejIDumyPań-
stwowej(1905)zramieniaLigiNarodowej;współorganizatoripierwszyprezesCentralnegoTowa-
rzystwaRolniczego(1907);jakoczłonekLigiNarodowejwspółpracowałz„Głosem”orazwieloma
pismamirolniczymi.
31DmowskiRoman(1864-1939),politykimążstanu,współzałożycieliprzywódcaideowyobozu
narodowodemokratycznego;pisarzpolityczny;przewodniczącyKomitetuNarodowegoPolskiego
iDelegacjiPolskiejnaKonferencjęPokojowąwParyżu(1919);przeciwnikJ.Piłsudskiego.
32KiniorskiMarian(1868-1943),ziemianin,działaczpolitycznyigospodarczy;studiowałwWyższej
SzkoleRolniczejwDublanachiparyskiejSzkoleNaukPolitycznych;członekLigiNarodowej(od
1910),ZwiązkuLudowo-NarodowegoiStronnictwaNarodowego;PrezesCentralnegoTowarzystwa
Rolniczego(1918-1923);posełdoI(1906)iIVDumyPaństwowej(1912-1914);senator(1922-1927).
33