Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
1.Biopolimery
BakteriaLactobacillus(Gram-dodatnia(G+),należącadogrupybakteriikwasu
mlekowego.Zamienialaktozęiinneprostecukrywkwasmlekowy.
BakteriaEscherichiacoli(Gram-ujemna(G-)),bakteria(pałeczkaokrężnicy),wcho-
dzącawskładfizjologicznejflorybakteryjnejczłowiekaorazzwierząt,uczestniczącawroz-
kładziepokarmu.IzolowanaprzezaustriackiegobakteriologaTheodoraEschericha.
BakteriaPasteurellamultocida(Gram-dodatnia(G+)bakteria.Izolowanaprzez
LouisaPasteuraw1888rokuzukładupokarmowegozwierząt.Wywołujeszeregchorób.
Enzymy(grec.enzym=zaczyn)sąbiałkami(proteinami)katalizującymispecyficz-
nereakcjebiochemiczne[1.78-1.84].Nazwynadajesięim,używającprzyrostka-azado
nazwykatalizowanejreakcjilubsubstratu,jakieprzetwarzają.Masamolowaenzymów
jestwzakresieodtysięcydokilkumilionówg∙mol-1.
Prosteenzymy(pepsyna,rybonukleazy)sązbudowanezkilkudziesięciudotysięcy
aminokwasówwłańcuchuomonomerycznejbudowie,zawierającychnakońcachłańcu-
chówgrupyaminowe,-NH
2,igrupykarboksylowe,-COOH.
Konjugowaneenzymyzawierajądodatkowogrupynieproteinowe,zwanekoenzy-
mami.
Każdyenzymjestwyspecjalizowany,codoreakcji,jakąmożekatalizować:
–oksydoreduktazy(ok.2000enzymów)-katalizująodczepieniewodorulubelektronu
odjednychzwiązkówiprzeniesienieichnadrugie.Większośćreakcjioksydacyjnych
katalizujądehydrogenazy,odłączającatomwodoruodgrupalkoholowych(-CHOH),
aldehydowych(-CHO),karboksylowych(-COOH),aminowych(-NH
2),tiolowych
(-SH)iwieluinnychstanowiącychdonorywodoru.Akceptoramisąlicznekoenzymy
iinnezwiązki.Dehydrogenazy,dlaktórychakceptoremwodorujesttlenmolekularny,
O
2,sąnazywaneoksydazami,
–transferazy(ok.800enzymów)-katalizująprzenoszeniegrupchemicznychzjednych
związkównadrugie.Przenoszonamożebyćgrupametylowa,aldehydowa,karboksylo-
wa,aminowa,resztykwasufosforowego(V),aminokwasów,sacharydów,nukleotydów
iinnych,
–hydrolazy(ok.900enzymów)-katalizująrozpadwiązańprzyudzialecząsteczkiwody
(reakcjahydrolizy).Działająnawiązania:-C-O-,-C-N-,-C-Cl,-C-P-,-P-N-,
-S-N-,
–liazy(ok.300enzymów)-katalizująwyłączniegrupychemiczne,pozostawiającwnim
wiązaniepodwójne.Działająnawiązania:-C-C-,-C-O-,-C-N-,-C-S-,
–izomerazy(ok.100enzymów)-katalizująwewnętrzneprzekształceniezwiązku,
strukturalnelubgeometryczne,np.:ciswtrans,przenosząwobrębiedanegozwiązku
wiązaniapodwójne(-C=C-),disiarczkowe(-S-S-)iinne,
–ligazy(nazywanetakżesyntetazami)(ok.70enzymów)-katalizująpołączeniadwu
różnychcząsteczekwcząsteczkęnowegozwiązku.
Ponadtoenzymyklasyfikujesięwedługtypureakcji,jakąkatalizująwprzemianie
danegozwiązkuchemiczego,np.:
–karbohydrazy:
•glikozydazy-ułatwiająkonwersjeglukozywefruktozę,
•amylazy-ułatwiająrozkładskrobidoglukozy,
