Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
II-4.LEKIWPŁYWAJĄCENAPRZEKAŹNICTWOADRENERGICZNE
ileczniczowprzebieguphaeochromocytomawokresieoko-
łooperacyjnym.
Selektywniantagoniścireceptorów
O
1.adrenergicznych
Prazosyna
Krótkodziałającylek,stosowanywleczeniunadciśnienia
tętniczegowmonoterapiiorazwpołączeniuzinnymile-
kamiprzeciwnadciśnieniowymi,atakżewchorobieRay-
naudaiwzaburzeniachoddawaniamoczuzwiązanych
złagodnymprzerostemgruczołukrokowego.Ponie-
ważnieblokujereceptorów0
2
występującychwpresy-
naptycznychzakończeniachnerwowych,nieupośledza
zwrotnegohamowaniauwalnianianoradrenaliny.Dlate-
goniewywołujetachykardii,jakoobjawuubocznego.
Prazosyna
byłapierwszymlekiemwybiórczoblokującymre-
ceptory0
1
-adrenergiczne,wprowadzonymdoleczenianadciś-
nieniatętniczegonapoczątkulat70.XXwieku.
Działanianiepożądane:najczęściejpopodaniupierw-
szejdawkilekuwystępujehipotoniaortostatyczna(tzw.
efektpierwszejdawki)–leknależystosowaćnapoczątku
wmałychdawkachprzedsnem.
Terazosyna,bunazosynaidoksazosyna
Wskazaniajakwprzypadku
prazosyny.
Cechująsię
dłuższymczasemdziałania.
Urapidyl
Wywieradodatkoweośrodkowedziałanieobniżająceciś-
nieniekrwi,związanezpobudzeniemreceptorówsero-
toninowychtypu5-HT
1A
wośrodkunaczynioruchowym
wmózgu.Stosowanywstanachnagłychzwiązanych
znadciśnieniemtętniczym.
Tamsulozyna,alfuzosyna
Stosowanewłagodnymprzerościegruczołukrokowego
(działającnareceptory0
1A
wzwieraczupęcherzamoczo-
wego,powodująjegorozluźnienie)(patrztabelaII-1).
Lekisympatykolityczne
Guanetydyna
Blokujeuwalnianienoradrenalinyztzw.płytkichmaga-
zynówneuronalnychpodwpływemstymulacjineuro-
nów(fizamraża”noradrenalinę).Obecniebardzorzadko
stosowanawnadciśnieniutętniczym.Leknajczęściejpo-
dawanywleczeniuodruchowejdystrofiiwspółczulnej.
Rezerpina
AlkaloidotrzymywanyzkorzeniaRauvolfiaserpentina.
Wiążesiętrwalezpęcherzykami,wktórychmagazy-
nowanesąaminykatecholowewneuronach,przezco
blokujezdolnośćprzechowywanianoradrenalinyido-
paminy(fiwypłukuje”aminykatecholoweorazserotoni-
nęwcentralnymsystemienerwowym–stądwywołuje
depresję,jakoniepożądanyobjawubocznyterapii).Nie-
zmagazynowaneaminykatecholowesąnastępniemeta-
bolizowanewcytoplazmieneuronów,copowodujeefekt
sympatykolityczny.Jesttofistary”lek,obecniebardzo
rzadkostosowanywnadciśnieniutętniczym.
Jestonjednocześniedobrymprzykłademnato,jaknieswoistość
dawnychlekówpowodowałaczęstobardzogroźneobjawyubocz-
ne.Wnowoczesnejfarmakoterapiigłównymcelemjestuzyska-
nielekówjaknajbardziejswoistych(specyficznych).
Klonidyna
Obniżaciśnienietętniczekrwiprzezselektywnepobu-
dzeniereceptorów0
2
zlokalizownychnaneuronach
strefypresyjnejwrdzeniuprzedłużonym.Hamujeto
odśrodkowąimpulsacjęsympatycznąizmniejszanapię-
ciezwieraczyprzedwłośniczkowych.Lekdziałatakże
naobwodzie–pobudzapresynaptycznereceptory0
2
,
przezcohamujeuwalnianienoradrenalinyzzakończeń
współczulnych.Stosowanyjestwleczeniunadciśnienia
tętniczego.
Nagłeprzerwanieterapii
klonidyną
możepowodować
zespółodstawienny,któryobejmuje:bóległowy,uczucie
lęku,drżenie,bólebrzucha,poceniesięitachykardię.
Typoweobjawypojawiająsię18–36godzinpoodstawie-
niuleku.
Guanfacyna
Obniżaciśnienietętniczekrwiprzezdziałaniepodobne
do
klonidyny
.Stosowanawleczeniunadciśnieniatętni-
czego.
Metyldopa
Prolek
przekształcany
w
0-metylonoradrenalinę
o
ośrodkowymdziałaniuprzeciwnadciśnieniowym.
0-Metylonoradrenalinapobudzaośrodkowepresynap-
tycznereceptory0
2
,cowywołujespadekaktywności
neuronówadrenergicznych.Lekstosowanywnadciś-
nieniutętniczym,zwłaszczawokresieciąży(jakojeden
zniewielulekówbezpiecznychdlapłodu).Możepowo-
dowaćanemięhemolityczną.
39
