Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Niewątpliwieszczytowymosiągnięciemchemioterapiibyłoodkrycieantybio-
tyków.Lata1939-1959nazywaneczęstozłotąerąbadańnadogromnieważną
zterapeutycznegopunktuwidzeniagrupąleków.Wtymokresiewyodrębniono
ipotwierdzonobudowęwiększościantybiotykówstosowanychdodziśwlecznic-
twie.Dziękiantybiotykomsulfonamidomorazodkrytymtakżewtymokresiele-
komprzeciwgruźliczymudałosięwznacznymstopniuopanowaćwielechorób
zakaźnych,zwłaszczapochodzeniabakteryjnego.Jakowocnybyłtookresdla
chemioterapii,możeświadczyćkilkaprzykładówważniejszychosiągnięć:
1929-odkryciepenicyliny(Fleming)
1932-wprowadzeniedolecznictwapierwszegosulfonamidu(Domagk)
1939-1945-wyjaśnieniestrukturyiwprowadzeniedolecznictwapenicyliny
(Fleming,Florey,Chain,Johnson)
1944-wyodrębnieniestreptomycyny(Waksman)
1946-wprowadzeniePASjakolekuprzeciwgruźliczego(Lehmann)
1946-wyodrębnieniechlorotetracykliny(Duggar)
1947-wyodrębnieniechloramfenikolu(Burckholder);syntezaw1949r.
1950-wyodrębnienieoksytetracykliny(struktura1954-Woodward)
1952-wprowadzenieizoniazydujakolekuprzeciwgruźliczego(Fox).
Ogromnypostęp,jakiuzyskanowostatnichlatachszczególniewgrupieanty-
biotykówβ-laktamowychnowychgeneracji,jestniewątpliwierezultatemwielolet-
nich,systematycznychpracnadpółsyntetycznymipenicylinami(rozwijanychod
1962r.)ipółsyntetycznymicefalosporynami,stosowanymiod1974r.Spojrzenie
zperspektywyminionych50latnapostępywzwalczaniuchoróbinfekcyjnych
pozwalaocenićogromwysiłkówwieluzespołówbadawczychirzeczywistesuk-
cesyterapeutyczneuzyskiwanem.in.dziękidoskonaleniuwłaściwościwprowa-
dzanychchemioterapeutyków.
Latapięćdziesiątetotakżedynamicznyrozwójbadańnadlekamipsychotropo-
wymi.Sukcesyuzyskanedziękiwprowadzeniudolecznictwapsychiatrycznego
w1952r.chlorpromazynyzgrupyfenotiazynsprawiły,żejużwciągukilku
następnychlatpojawiłosięwielelekównależącychdotejgrupyistrukturpokrew-
nychozbliżonymdochlorpromazynyprofiludziałania.Lekitezaliczanedo
tzw.neuroleptyków,doktórychnależątakżezwiązkioinnychstrukturach,np.
pochodnebutyrofenonu.Nieomalwtymsamymokresiepojawiłysięlekiobudo-
wietrójpierścieniowejdziałająceprzeciwdepresyjnie,typuimipraminy,wprowa-
dzonejdolecznictwapsychiatrycznegow1957r.Grupatrójpierścieniowychleków
przeciwdepresyjnychobejmujeokoło20związkówróżniącychsięwpewnych
fragmentachbudowąchemiczną,siłąizakresemdziałania,atakżestopniemwy-
korzystaniawlecznictwie.
Wprowadzonydolecznictwawtejsamejdekadzie(1960)chlordiazepoksyd
(Elenium,Librium),ostrukturze1,4-benzodiazepinyiwłaściwościachataraktycz-
nych,stałsięprekursoremizwiązkiemmacierzystymdlapokaźnejgrupyleków
odużymznaczeniuterapeutycznym,zaliczanychdoanksjolityków,czylidziałają-
cychprzeciwlękowo.Różnicestrukturalne,jakiewystępująmiędzypochodnymi
benzodiazepiny-1,4,warunkujączęstokierunek,siłęizakresdziałania.
Latasześćdziesiąte,awłaściwieostatnietrzydziestolecieXXw.,przyniosły
istotnyprzełomwfarmakoterapiichoróbsercowo-naczyniowych.Wtymmiejscu
należywymienićprzynajmniejkilkaważniejszychgrup.
3