Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odzarodkadodojrzałejrośliny
557
Łupina
nasienna
(a)
Cebulazwyczajna
Korzeń
pierwotny
Liścień
Łupinanasienna
właściwy
Pierwszy
Liścień
liść
Liść
właściwy
Korzenie
Cebula
(b)Kukurydzazwyczajna
Koleoryza
Koleoptyl
właściwy
Pierwszy
liść
Korzeń
pierwotny
Koleoptyl
Korzenie
przybyszowe
Ryc.22.11.Etapykiełkowaniadwóchpospolitychgatunkówroślinjednoliściennych
(a)Nasionacebulizwyczajnej(Alliumcepa)kiełkująnadziemnie;(b)nasionakukurydzyzwyczajnej(Zeamays)kiełkująpodziemnie.
Widocznenaśrodkowymrysunkutrzyzarodkowekorzenieprzybyszowesąkrótkożyjące.Funkcjonalnysystemkorzeniowytworzą
korzenieprzybyszowerozwijającesięupodstawypędu
sięzesobą,tworząctwardąokrywęowocowo-nasienną.)
Powyłonieniusiękorzenia,następujesilnewydłużenie
pierwszegomiędzywęźlałodygi(międzywęźletoczęśćło-
dygipomiędzydwomakolejnymiwęzłami;patrzryc.1.9)
zwanegomezokotylem(zaznaczonynaprzekrojuprzez
ziarniakpszenicynaryc.22.7b)iwjegonastępstwiewy-
pchnięciedogórykoleoptyla.Podotarciudopowierzchni
gleby,koleoptylnierośniejużdalej,aprzezotwórnajego
wierzchołkuwyrastająpierwszeliścieplumuli.Uzarod-
kówkukurydzy,pozakorzeniempierwotnymzawiązująsię
równieżdwalubwięcejzarodkowekorzenieprzybyszowe.
Wyrastająonezwęzłaliścieniowego(częściosizarodka,
naktórejpowstająliścienie),poczymprzebijająsięprzez
owocnię,zaginająirosnąwdółwkierunkuziemi(ryc.
22.12).
Aktywnośćmerystemuwierzchołkowegopędudecy-
dujeocharakterystycznymdlakażdegogatunkuwzorze
zawiązywaniasięmiędzywęźli,węzłówiliści.Dodatkowe
merystemywierzchołkowenazywanepąkamibocznymi
(kątowymi)tworzonesąuniektórychroślinwkątachli-
ściowych(górnychkątachzawartychmiędzyliściemało-
dygą).Wyrastająznichpędyboczne,któremogątworzyć
nowerozgałęzienia.
Kiełkowanienasioniwytworzenieautonomicznej,
czylizdolnejdosamodzielnegowzrostuirozwojusiewki
jestnajważniejszymetapemwżyciurośliny.Podczasjego
trwania,roślinajestwyjątkowopodatnanaodwodnie-
nieorazuszkodzenieprzezwieleszkodnikówigrzybów
pasożytniczych.
1mm
Okrywa
owocowo-
nasienna
Bielmo
Tarczka
(liścień)
Koleoptyl
Plumula
Merystem
wierzchołkowy
pędu
Mezokotyl
Radikula
Merystem
wierzchołkowy
korzenia
Czapeczka
korzeniowa
Koleoryza
Ryc.22.12.Dojrzałyziarniakkukurydzyzwyczajnej
(Zeamays)
Znajdującysięwziarniakuzarodekmaczęstodwalubwięcejkorze-
niprzybyszowych.Jedenztakichkorzeniwidocznyjestnazdjęciu
wmiejscuoznaczonymstrzałką.Chociażpoczątkowoprzybyszowe
korzeniezarodkoweskierowanesąwierzchołkiemkugórze,wraz
zdalszymrozwojemulegajązgięciuirosnąwkierunkuziemi
