Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Korzeniepowietrzneikorzenieoddechowe
(a)
100μm
593
(b)
200μm
(c)
250μm
Ryc.24.17.Rozwójkorzenibocznych
Zdjęciaprzedstawiajątrzyetapyrozwojukorzenibocznychuwierzby(Salix).(a)Trzyzawiązkikorzeni,wtymdwanaetapiewczesnegoróż-
nicowaniawperycyklu(strzałki)ijedenwpóźniejszymstadiumrozwoju(nadole).Walecosiowykorzeniamacierzystegojestbardzomłody.
(b)Dwazawiązkikorzenipenetrującekorępierwotną.(c)Jedenzkorzenibocznychwydostającysięnazewnątrz,drugiprzebijającysięprzez
korępierwotną
Korzeniepowietrzneikorzenie
oddechowe
Korzeniepowietrznewytwarzaneprzezorganynad-
ziemneroślin.Uniektórychgatunków,np.ukukurydzy
zwyczajnej(Zeamays)tokorzeniepodporowe(ryc.
24.18),którewyrastajązdolnychczęściłodygi,apoze-
tknięciusięzglebą,rozgałęziająsięipobierajązniejwodę
isubstancjemineralne.Korzeniekolumnowepowstają
nałodygachigałęziachwieludrzewtropikalnych,takich
Ryc.24.18.Korzeniepodporowe
Korzeniepodporowekukurydzyzwyczajnej(Zeamays)rodzajem
korzenipowietrznych.Zwróćuwagę,żeniektórewrosłyjużwglebę
jakkorzeniara(Rhizophoramangle),banian(Ficusbeng-
halensis)iniektórepalmy(ryc.24.19).Specyficznyrodzaj
korzenipowietrznychwystępujeubluszczupospolitego
(Hederahelix).tokorzenieczepne,któreprzylegajądo
różnychpowierzchni,takichjakściany,tworzącpodporę
dlapnącejłodygi.
Korzeniewymagajątlenudooddychania,dlatego
większośćroślinniemożeżyćnaglebachzalanychisłabo
przewietrzanych.Upewnychdrzewrosnącychnatere-
nachbagnistych,np.umangrowcaczarnego(Avicennia
germinans)imangrowcabiałego(Lagunculariaracemosa),
niektóreodgałęzieniakorzenipodziemnych,tzw.korze-
niepowietrzne,czylipneumatoforywykazujągrawitro-
pizmujemnyirosnądogóry(przeciwniedograwitacji).
Wsystemachkorzeniowychtakichdrzewwystępujązatem
korzenie,któresłużąnietylkodomocowaniarośliny
wpodłożu,alerównieżdoprzewietrzaniacałegosystemu
korzeniowego.Jesttomożliwedziękilicznymprzetchlin-
kom,któreznajdująsięnapowierzchniwystającychponad
błotoiwodępneumatoforóworazrozbudowanemusys-
temowikanałówpowietrznychwichkorzepierwotnej
(ryc.24.20).
Korzenieprzystosowanedopełnieniaspecjalnych
funkcjiwystępująuepifitów-roślinrosnącychnainnych
roślinach,aleniepasożytującychnanich.Naprzykład,
epidermakorzenistorczykówepifitycznychzbudowana
jestzkilkuwarstwkomórek(ryc.24.21)iuniektórych
gatunkówjestjedynąfotosyntetyzującątkankąrośliny.
Wielowarstwowaepiderma,zwanawelamenem,zapewnia
mechanicznąochronękorypierwotnejiograniczautratę
wody.Welamenmożerównieżuczestniczyćwpobieraniu
wody(wpostaciparywodnej)isubstancjimineralnych
zatmosferyorazwichmagazynowaniu.