Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Kazus1.Przestępstwokradzieży,fałszowaniaśrodkówpłatniczych...
Polski.Niedopuszczalnejestwięcwyliczeniewartościsfałszowanychpieniędzywedług
kryteriummocynabywczejichlegalnychodpowiedników.Najbardziejracjonalnejest
zatemwtymstaniefaktycznymodwołaniesiędowartościspecjalnegopapieru,zktórego
wytworzonopieniądze11.
Wzwiązkuztym,żewtokupostępowaniaprzygotowawczegoustalono,iżwartość
papieru,naktórymwykonanofalsyfikaty,wynosiła150zł,należywskazać,iżJanK.
swoimzachowaniemwyczerpałconajwyżejznamionawykroczeniazart.119§1k.w.
Niemożnamuzatembyłopostawićzarzutupopełnieniawystępkukradzieży.
Kończąctęczęśćrozważań,należysięzastanowić,czyjakikolwiekwpływnaodpowie-
dzialnośćJanaK.mógłmiećfakt,iżpozostawałwbłędziecodookolicznościfaktycznej
dotyczącejoryginalnościpieniędzy,któreukradł.Wtymzakresietytułemwstęputrzeba
podnieść,że:nOkreśleniebłęducodookolicznościstanowiącychznamięczynuzabro-
nionegonieodbiegamerytorycznieodregulacjikodeksuz1969r.Wydajesięjednak
sformułowaniemlepszym.Błądtakiwyłączapopełnienieumyślnegoczynuzabronio-
negoitojestjegofunkcją.Stądproblemodpowiedzialnościzaprzestępstwanieumyślne
pozostawionowyłącznejregulacjiprzepisówstanowiącychoodpowiedzialnościza
przestępstwanieumyślne(art.8k.k.iart.9§2k.k.).Nowykodekszawierauregulowanie
przypadkuusprawiedliwionegourojeniasobieprzezsprawcęokoliczności,odktórejwy-
stąpieniazależyłagodniejszaodpowiedzialność(typuprzywilejowany).Wedługdotych-
czasobowiązującegostanuprawnegosytuacjatakamogłabyćrozwiązywanabądźprzez
sztucznąkonstrukcjęusiłowanianieudolnegoprzestępstwatypuuprzywilejowanego,
bądźprzeztrudnedouzasadnieniazpunktuwidzeniapolitykikryminalnejprzyjęcie
odpowiedzialnościzaprzestępstwonieumyślnetypuzasadniczego,bądźprzezprzyjęcie
kumulatywnegozbiegutychdwóchocen.Takwięcwprzypadkuusprawiedliwionego
urojeniasprawcaodpowiadajakzadokonanieprzestępstwatypuuprzywilejowanego,
awprzypadkubłędunieusprawiedliwionegosprawcapowinienodpowiadaćzaumyślne
przestępstwotypuzasadniczego.Jesttouzasadnionykryminalno-polityczniewyjątek
odregułyprzyjętejwart.28§1k.k.Wtymzakresieart.28§2k.k.pełnifunkcjęlex
specialis”12.
Zgodniezart.28§1k.k.niepopełniaprzestępstwa,ktopozostajewusprawiedliwio-
nymbłędziecodookolicznościstanowiącejznamięczynuzabronionego(analogiczne
unormowaniezawieraart.7§2k.w.).Generalizując,możnapowiedzieć,iżbłądsprawcy
możepolegaćnajegonieświadomościcodookolicznościfaktycznychwystępujących
wobiektywnejrzeczywistościalbonaurojeniusobieprzezniegopewnychelementów
tejrzeczywistości,którerealnienieistnieją13.Błądcodookolicznościstanowiącejzna-
11
WyrokSNz11.01.1988r.,IIKR343/87.
12
Uzasadnienierządowegoprojektunowegokodeksukarnego[w:]Nowekodeksykarnez1997r.zuza-
sadnieniami,red.I.Fredrich-Michalska,I.Stachurska-Marcińczak,Warszawa1997.
13
A.Marek,Kodekskarny.Komentarz,LEX2010,art.28k.k.
