Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
Częśćpierwsza.Prawocywilne–częśćogólna
zobowiązanyzaspokoiroszczeniedobrowolnie,niemożeżądaćzwrotuspeł-
nionegoświadczenia,powołującsięnafaktprzedawnienia.
NatleunormowańKodeksucywilnegonależyrozróżnićterminyprzedawnie-
niaogólne,przewidzianewart.118zdaniepierwsze,orazszczególne,mające
charakterwyjątkówwzględemterminówogólnych.Terminyogólnewynoszą:
a)sześćlat-jesttoterminpowszechny(podstawowy),znajdującyzastoso-
waniewzględemroszczeń,doktórychnieodnosząsiępozostałeterminy
ogólne;
b)trzylata-dlaroszczeńoświadczeniaokresowe;
c)trzylata-dlaroszczeńzwiązanychzprowadzeniemdziałalnościgospo-
darczej.
Terminyszczególne,spotykanewobrębieróżnychunormowańKodeksu
cywilnego,sązazwyczajkrótszeodsześcioletniegoterminupowszechnego,
np.przewidzianywart.5762§1(sześćmiesięcy),art.390§3(jedenrok),
art.646(dwalata),art.4421§1inprincipio(trzylata),art.1007(pięćlat),choć
niekiedyustawodawcazastrzegaterminwyraźniedłuższy,np.wart.4421§2
(dwadzieścialat).
Wyjątkowycharakterma,przewidzianywart.125§1k.c.,terminsześcioletni
(oraztrzyletniwodniesieniudoświadczeńokresowychnależnychwprzyszło-
ści)dlaroszczeństwierdzonychbądźprawomocnymorzeczeniemsądu(innego
organu)alboorzeczeniemsądupolubownego,bądźugodązawartąprzedsądem
alboprzedsądempolubownym,bądźugodązawartąprzedmediatoremiza-
twierdzonąprzezsąd.Przewidzianewtymprzepisieterminyprzedawnienia
odnosząsiędowszelkich(stwierdzonychwewskazanysposób)roszczeń,bez
względunato,czyodnosząsiędonichterminyogólneczyszczególne.
Dodaćprzytymtrzeba,żeterminyprzedawnienianiemogąbyćskracaneani
przedłużaneprzezczynnośćprawną(art.119k.c.).
Sądnieuwzględniaupływuterminuprzedawnieniazurzędu,leczdopierona
zarzutdłużnika.Dłużnikbędziezatemmusiałpowołaćsięprzedsądemnaprze-
dawnienieroszczeniawierzycielaidowieśćprawdziwościswojegotwierdzenia.
Jednakwwypadkudochodzeniaprzedawnionegoroszczeniaprzysługującego
przeciwkokonsumentowi,przedsiębiorcaniemożedomagaćsięjegozaspo-
kojenia(art.117§21k.c.),coobligujesąddouwzględnieniazurzęduterminu
przedawnienia.Tylkowyjątkowo,stosowniedoart.1171§1k.c.,sądmoże,po
rozważeniuinteresówstron,nieuwzględnićupływuterminuprzedawnienia
takiegoroszczenia,jeżeliwymagajątegowzględysłuszności.
