Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałtrzeci.Prawopodmiotowe
45
Rozdziałtrzeci
PRAWOPODMIOTOWE
1iStosunekcywilnoprawnyaprawopodmiotowe
Jakjużwspomniano,natreśćstosunkucywilnoprawnegoskładająsięupraw-
nienia(zwanetakżeprawamipodmiotowymi)iobowiązkistron.Sątoelementy
ściślezesobąsprzężone,wtymsensie,żeuprawnieniujednejstronyodpowiada
obowiązekdrugiejstrony.Wobrębierelacjimającejpostaćstosunkucywilno-
prawnegoistniejezatempodmiot,którywcelurealizacjiswojegointeresumoże
przejawiać,wpewnychgranicach,określonezachowania.Mówimywięcosferze
możnościprzysługującejokreślonemupodmiotowi,inaczejojegonprawie
podmiotowym”
.Skorocałystosunekcywilnoprawnyjestrelacjąuregulowaną
przezprawo,totymsamymowasferajestrównieżprzezprawowyznaczona.
Nadrugiejstroniestosunku(zobowiązanym)ciążyobowiązekokreślonego
zachowaniasię,wnajlepszymwypadku-nieingerowaniawsferęmożności
uprawnionego.Wraziepotrzebyobowiązektenmożebyćprzymusowowyegze-
kwowany.Przepisyprawanietylkowięcprzyznająpodmiotowiuprawnionemu
wspomnianąsferę,lecztakżezapewniająjejochronę.
Wrezultaciemożemyokreślićprawopodmiotowejakoprzyznanąizabezpieczo-
nąprzeznormęprawnąorazwynikającązestosunkuprawnegosferęmożności
postępowaniawokreślonysposób.Wrazzkategoriąstosunkucywilnoprawnego,
któregojestprzecieżczęściąskładową,stanowiprawopodmiotowepodsta-
wowąkonstrukcjęprawacywilnegoodużejużyteczności.Zazwyczajbowiem
treśćprawapodmiotowegopozwalanawyodrębnienieposzczególnychtypów
stosunkówcywilnoprawnych.
Wprzedstawionymznaczeniumamydoczynieniazpojęciem„prawo”wzna-
czeniupodmiotowym(czylizprawempodmiotowym).Mówiącnmamprawo”
,
stwierdzamy,żencośmogę”
,ncośmiwolno”
,ncośmiprzysługuje”
,ncośmisię
należy”itd.Pojęcietoniepowinnobyćmyloneznprawem”wznaczeniuprzed-
miotowym,czylizespołemprzepisów(zob.rozdziałpierwszy).Jednakistnieje
pojęcieprawa
podmiotowego
