Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałtrzeci.Prawopodmiotowe
49
4iNabycie,zmianaiutrataprawapodmiotowego
Prawopodmiotowetoprawozawszezłączonezpewnympodmiotem;mówimy
inaczej,żeprawoprzysługujeokreślonemupodmiotowi.Podmiotwjakimśmo-
mencieprawotonabywaiwjakimśmomenciemożejeutracić.Ponadtowczasie
przysługiwaniaprawaokreślonemupodmiotowimożeonoulegaćzmianie.
4i1iNabycieprawapodmiotowego
Tradycyjniedokonujesięwcywilistycedwojakiegopodziałusposobównabycia
prawapodmiotowego:
a)nabyciepochodneipierwotne,
b)nabycietranslatywneikonstytutywne.
Znabyciempochodnym(następstwem,sukcesją)mamydoczynieniawówczas,
gdynabywcawywodziprawopodmiotoweodinnejosoby.Osobata(czyli
dotychczasowyuprawniony)bądźprzenosinanabywcęprzysługującejejpra-
wowpełnymzakresie(np.sprzedającrzecz,przenosijejwłasnośćwcałości
nakupującego),bądźustanawianajegorzeczinneprawostanowiącejakby
cząstkęprzysługującegojejszerszegoprawa(np.właściciel,wynajmującrzecz,
ustanawianarzecznabywcyprawonajmu,umożliwiającmutymsamymko-
rzystaniezrzeczy).
Nabywcamożezatemuzyskaćokreśloneprawo(lubstanowiącejegocząstkę
inneprawo)wyłącznieodosoby,którejtoprawoprzysługuje(czylioduprawnio-
nego),inajwyżejwtakimzakresie,wjakimtoprawonależydouprawnionego.
Zależnośćtastanowitreśćzasadyokreślanejparemiąnemoplusiurisinalium
transferrepotestquamipsehabet(używanązazwyczajwwersjiskróconej:nemo
plusiuris).Przepisyprzewidująjednakwyjątkiodtejzasady,oczymbędzie
mowawramachanalizyinstytucjiprawnychprzewidującychtegorodzaju
rozwiązania.
Nabyciepochodnemożebyćnabyciempodtytułemogólnym(tzw.sukcesja
uniwersalna),poprzezktórenabywcauzyskuje(jednymaktem)ogółlubwy-
odrębnionączęśćprawmajątkowychprzysługującychinnejosobie(np.przy
dziedziczeniulubłączeniusięosóbprawnych)albopodtytułemszczególnym
(tzw.sukcesjasingularna),poprzezktóremamiejscenabyciepojedynczego
konkretnegoprawalubkilkukonkretnychpraw(np.nabyciewłasnościokre-
ślonejrzeczywdrodzeumowysprzedaży).
nabycie
pochodne
zasadanemo
plusiuris
sukcesjauniwer-
salnaisingu-
larna