Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałdrugi.Stosunekcywilnoprawny
41
Rozdziałdrugi
STOSUNEKCYWILNOPRAWNY
1iPojęcieielementystosunkucywilnoprawnego
1i1iPojęciestosunkucywilnoprawnego
Uczestnicyżyciaspołecznego(obywatele,wspólnotyobywateliczyjednostki
organizacyjne),wceluzaspokajaniaswoichmaterialnychiniematerialnych
potrzeborazrealizacjiinnychinteresów,wchodząwróżnegorodzaju(mniej
lubbardziejzłożone)relacje,zwanenajogólniejstosunkamispołecznymi.Aby
owerelacjekształtowałysięwsposóbwłaściwyiharmonijny,niedoprowadzały
dokonfliktówistanówchaosu,musząbyćpoddanedziałaniunormprawnych,
którychzadaniembędziewskazanie,awraziekoniecznościtakżewymuszenie
pożądanychzachowań.Oczywiścieniewszystkimstosunkomspołecznympra-
wookazujezainteresowanie.Jeżelijednakprawotakiezainteresowanieprzejawi,
poddającokreślonystosunekspołecznyregulacji,wówczasstosunektenstaje
sięjednocześniestosunkiemprawnym.Oilewspomnianaregulacjastanie
sięudziałemprzepisówprawacywilnego,otylebędziemymielidoczynienia
zestosunkiemcywilnoprawnym.Stosunektencharakteryzujesię,jakwiadomo,
prawnąrównorzędnościąstron.Niezawszejednakjegopowstanie(takżezmia-
nalubwygaśnięcie)orazjegotreśćwynikiemautonomiiwolipodmiotów.
Możezdarzyćsię,żewwynikupewnychzdarzeństajemysię,wskutekdziałania
ustawy,stronąokreślonegostosunkucywilnoprawnego,niezależnie,anawet
wbrewswejwoli,np.wrazieśmierciosobybliskiejnabywamyprzysługującejej
dotądprawa,wwypadkubezpodstawnegouzyskaniakorzyścilubwyrządzenia
szkodyjesteśmyzobowiązaniodpowiedniodozwrotukorzyścilubwynagro-
dzeniaszkody.Prawonarzucanamprzytymkształtwymienionychstosunków
prawnych.Bywateż,choćniezmiernierzadko,żeprzepisprawazobowiązuje
nasdodokonaniaczynnościprawnej,wwynikuktórejstosunekcywilnoprawny
powstaje(np.zawarcieumowyubezpieczeniaOCpojazdu).
pojęciestosunku
cywilnoprawnego