Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.Karwat,Ozłośliwejdyskredytacji.Manipulowaniewizerunkiemprzeciwnika,Warszawa2006
ISBN978-83-01-14966-6,©byWNPWN2006
34
CzęśćI.Krytykamerytorycznaachytranapastliwość
powejoptykimogąbyćrozmaite.Możetowynikaćzprzesadnej,niepohamowanej
pedanteriiidrobiazgowościczłowieka,paradoksalnienierazsprzężonejzogólnym
rozkojarzeniem(dłubiewszczegółach,ponieważcałośćgoprzerastaiprzytłacza).
Możewynikaćzinnejspontanicznejskłonności:zmałostkowości,skłonnoścido
łatwejirytacjizpowoduwłasnychniepowodzeń,albowręczzuczućzawiści(zaraz
zobaczycie,żetowcalenietakiemądre,piękneczydoskonałe)lubmściwości(moja
„dociekliwość”i„dokładność”torewanżzato,żemniecośwytkniętoalboczegoś
niedoceniono).Alemożetobyćrównieżzłośliwedziałaniezpremedytacją,kiedy
dozgóryprzesądzonejniechęciiocenynegatywnej„dorabiamyideologię”,szu-
kamyuzasadnienia-pretekstu–awtedywłaśnieczepianiesięszczegółówpozwala
udawaćrzeczowość.
Cechącharakterystycznątakiejkrytykidrobiazgowejjestniewspółmierność
znaczeniaeksponowanychszczegółówdoistoty,znaczeniaijakościcałegoobiektu
analizy.
c)Krytykajestniepotrzebna,gdyzjawiasięponiewczasie.Dotejseriinależąpytaniawrodza-
ju:„Dlaczegobyłeśtakgłupi?”,jakrównieżpowtarzanieśpieszącemusię,żejestpóźnoiże
wszystkorobinaostatniąchwilę,alboprzegrywającemu,żewidocznieźlesięprzygotował.
Zabezcelowąuznamykrytykę,którejjedynymrezultatemjestrozdrażnienie.Je-
ślioddziesięciulatprawiecodzieńżonadaremnieprosimęża,bygasiłświatło
wprzedpokoju,toczas,bydałazawygraną.Jeśli,takżeodlat,mążbezskutkuusiłujenauczyć
żonę,byzarazpoużyciukażdejrzeczykładłająnaswojemiejsce,topora,byrównieżdałza
wygraną14.
Bezcelowośćtakiejkrytyki,równieżtrącącejmałostkowością,poleganatym,
żepodejmowanajestwyłączniepoto,abysobieulżyć,choćnieprzynosiulgi,lecz
jedynienakręcabłędnekołorozdrażnienia.Niewzbogacawiedzy,niejestteżwsta-
niezmienićsytuacji,nieakceptowanegosposobumyśleniaczynawyków,natomiast
możebyćprzeszkodąwnawiązaniumożliwegoporozumieniawinnychsprawach
iwewzajemnymprzystosowaniuludziousztywnionychpostawach.
d)Jeślicelemkrytykijestpoprawieniebłęduczywady,toniemożeonamiećcharakteruata-
kunaosobę:„Wszystkoprzekręcasz”,„Niestaraszsię”,„Niemaszpojęciaotejpracy”.Ktoze
swoichzarzutówszybkowyciągaogólnewnioskialbowdyskusjipozwalasobiena„osobiste
wycieczki’’,tenkierujesięnietroskąoprawdę,leczzłośliwością.
Wieletrwałychszkódmogąwyrządzićtakiewykrzykniki,jak:Będzieszzawsze
ofiarą!,Nigdysięniczegonienauczysz!,Zawszewszystkoprzekręcasz!,Psujeszwszystko,czego
siędotkniesz!Krytyka,którejcelemjestpomoc,niemożeprzybieraćformyoskarżeń.
Charaktergeneralnegoatakumakrytykatakżewtedy,gdynarazwytaczacałąbaterięzarzutów.
Nawetrodzicepopełniajątenbłąd.Gdywciągupięciuminutdzieckousłyszy,żemabrudne
ręce,żezagłośnoje,żeniepodziękowało,żebujasięnakrześle,żekaszlącniezakrywaust,
żeprzeszkadza,towreszcieodczuwapokusęwejścianastółwbrudnychbutach,postawienia
nastolekrzesłaibujaniasięnanimprzyakompaniamenciedziarskiegoporykiwania.Reakcje
14Tamże,s.160.
