Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
IsaacNewton
GottfriedLeibniz
ISAACNEWTON(1642–1727),jedenznajsłynniejszychgeniuszywszechczasów,uro-
dziłsię24grudnia1642roku(wgkalendarzajuliańskiego)wWoolsthorpe,whrabstwie
LincolnshirewAnglii.Jegoojciec,zmarłytrzymiesiąceprzednarodzinamiNewtona,był
niepiśmiennym,aleobrotnymfarmerem.Newtonmiałnieszczęśliwedzieciństwo,coza-
owocowałowstarszymwiekutrudnąosobowością.Dziękipomocywujazestronymatki,
Newtonotrzymałstypendiumiwroku1661rozpocząłnaukęnaUniwersyteciewCam-
bridge.Powróciłdodomuwlatach1665–1667,gdyuniwersytetzostałzamkniętyzpo-
woduzarazy.Wtymczasiestworzyłpodstawyswojegorachunkuróżniczkowegoicał-
kowegoorazjegozastosowańdoszerokiejgamyproblemówfizycznych.Powróciłdo
Cambridgewroku1667iwroku1669objąłkatedręmatematyki(ufundowanąwro-
ku1663przezH.Lucasa).Newtonbyłznaturybardzoskrytyiniechętniepoddawałsię
krytyce;ztegopowoduociągałsięzpublikowaniemprac.Wroku1687,ponaleganiach
EdmundaHalleya(odkrywcykometyHalleya),wydałPhilosophiaenaturalisprincipia
mathematica,zawierającewiększośćuzyskanychprzezniegorezultatówfizycznych.
Wroku1692przeszedłzałamanienerwoweiporzuciłnadobrepracęnaukową.Odro-
ku1693ażdoswojejśmierci,31marca1727roku,byłszefemKrólewskiejMennicy
wLondynie.PochowanyjestwOpactwieWestminsterskim.
GOTTFRIEDLEIBNIZ(1646–1716),twórcarachunkuróżniczkowegoicałkowegowfor-
mie,jakąobecnieznamy,urodziłsię1lipca1646rokuwLipsku,wSaksonii(obecnie
Niemcy),gdziejegoojciecbyłprofesoremetyki.Wroku1661rozpocząłstudianaUni-
wersyteciewLipsku.Studiowałtamwieleprzedmiotów,leczgłównąjegodziedzinąbyło
prawo.Liczniarystokraciwspomagaligofinansowo,zewzględunajegozdolności.Mate-
matykązainteresowałsięgłębiejpodczaspobytuwParyżuwroku1672,gdziezetknąłsię
zChristianemHuygensem.Wroku1684opublikowałpracę,wktórejzawarłszczegóły
swojegorachunkuróżniczkowego(takżenazwatapochodziodLeibniza).ZmarłwHano-
werze,14listopada1716roku,bezhonorówiwyróżnień,jakiestałysięudziałemNewto-
na.AniNewton,aniLeibnizniebylinigdyżonaci.
Leibnizopublikowałswojesformułowanierachunkuróżniczkowegonadługoprzed
Newtonem,zetknąłsięjednakzpewnymiwynikamiNewtonajużwroku1670.Między
stronnikamiLeibnizaiNewtonawybuchłostryspórcodotego,ktopierwszyrozwinąłra-
chunekróżniczkowy.Większośćhistorykówjestzgodna,żeobajodkrylimetodyrachunku
różniczkowegoniezależnieinaróżnysposób.SformułowanieNewtonabyłobardzogeo-
metryczneitrudne.ZnacznieprostszejnotacjiwprowadzonejprzezLeibnizazawdzięcza-
myrozkwitmetodiwynikówanalizymatematycznejwEuropiekontynentalnej.Notacji
tejwzasadzieużywamydodzisiaj.
