Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.GreckiewpływynapowstanieustawyXIItablic
(namarginesieglosyAccursiusadoD.1,2,2,4)41
ZagadnieniewpływugreckiegonapowstanieitreśćustawyXIIta-
blicpojawiałosięwielokrotniewprzekazachautorówrzymskich42.Li-
wiuszpisałowysłaniudelegacjidoAtenwceluzapoznaniasięztam-
tejszymustawodawstwem43.Obezpośrednimwpływiegreckimna
powstanieustawyijejtreśćpisali:DionisioszHalikarnasu44,Cicero45,
Gaius46,niewspominającoanalogiach,naktórepowołująsięinnipisarze
starożytni.
Pomponius,wsłynnymfragmencieswegoEnchiridionu(D.1,2,2,3–4)
traktującymohistoriiprawarzymskiego,piszeowpływieprawmiastgrec-
kichnaustawęXIItablic.Niepowtarzaonjednakwersjiowysłaniudelegacji
doAten.RelacjaPomponiuszabrzminastępująco:UPowygnaniukrólów,te
wszystkieustawy(scil.ustawykrólewskie)zostałyzniesioneustawąwniesio-
nąprzeztrybunówinaródrzymskizacząłsięrządzićraczejniepewnympra-
wemizwyczajemniżprawemustawowym,cotrwałoprawie20lat.Potem,
abyniepodtrzymywaćdłużejtakiegostanu,władzapublicznazdecydowała
sięustanowićdziesięciumężów,którzymieliprosićmiastagreckieowzory
ustaw,abypaństwomogłoopieraćsięnaustawach.Ustawytespisanona
tablicachdębowych47izłożonopodmównicą,abymogłybyćłatwodostęp-
41
PrawoKanoniczne.KwartalnikPrawno-Historyczny1994,nr3–4,s.39–45.
42
Zestawienieźródełzob.G.Crifò,LaleggedelleXIItavole.Osservazionieproblemi(w:)ANRW,
cz.I,2,Berlin–NewYork1972,s.125in.Wnajnowszejliteraturzepolskiejzob.M.iJ.Zabłoccy,
UstawaXIItablic.Tekst,tłumaczenie,objaśnienia,Warszawa2000.
43
TitusLivius,3,31–34.
44
DionisioszHalikarnasu,AntiqnitatesRomanae10,51;52;56;57.
45
46
Cicero,Delegibus,2,59oraz2,64.
D.10,1,13orazD.47,22,4.
47
Wtekścieintabulaseboreas(Uzkościsłoniowej”).Byłozapewnereboreas(Uzdrzewadębo-
wego”).SłowoeboreaswystępowałowLetteraFlorentina.
52
