Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Praworzymskieijegorolawrozwojueuropejskiejkulturyprawnej
nieobowiązującym,wyrosłymnagrunciehistorycznychprzemianprawa
wNiemczech.Powolnośćpracnadniemieckimkodeksemcywilnymbyła
spowodowanam.in.rozwojempandektystyki.Klasycyszkołypandektów
C.F.Glück,A.Brinz,H.Dernburg,B.Windscheid,oderwalipraworzym-
skieodjegohistorycznychźródeł,tworzącnapodstawieźródełprawa
rzymskiegozamkniętysystemprawnynadającysiędostosowaniawwa-
runkachwspółczesnych.
Wejściewżycie1stycznia1900r.niemieckiegokodeksucywilnego
(BGB)podcięłoracjębytupandektystyki,traktowanejjakowspółczesne
praworzymskie.Zdawaćbysięmogło,żefakttenstanowiłostatecznyko-
niecpandektystyki.Mimotometodapandektystycznapokutujestalewba-
daniachistudiowaniuprawarzymskiego.Równieżidzisiejszepodręczniki
prawarzymskiegoczęstoopartesąnasystemiepandektowym.Przyczynia-
jąsięonedostworzeniaabstrakcyjnegoobrazuprawarzymskiegotrakto-
wanegojakospójnysystemprawny,którymógłbybyćstosowanyidziś.
WXIXwiekurozwijałysięrównieżbadaniaprawarzymskiego,wktó-
rychwykorzystywanometodęfilologicznąihistoryczną.Zaczętownich
uwzględniaćźródłaepigraficzneipapirologiczne.Wielkieznaczeniedla
późniejszegorozwojutegorodzajubadańmiałoodkryciewroku1818tek-
stuInstytucjiGaiusa.Nastąpiłzwrotdobadańnadprawemklasycznym
zzastosowaniemźródełprzedjustyniańskich,prawniczychipozapraw-
nych.Praworzymskiestałosięczęściąnaukiostarożytności.Praceedy-
torskieiźródłoznawczeTh.Mommsena,C.Brunsa,O.Lenela,P.Krügera
przyczyniłysiędorozwojubadańnadklasycznymprawemrzymskim
zjednoczesnymdeprecjonowaniemprawajustyniańskiego.Przejawem
tejtendencjijestrozwójbadańnadinterpolacjami,wypaczonywpocząt-
kuXXwiekuprzeztzw.Upolowanianainterpolacje”(Interpolationenjagd).
PraceG.BeseleraczyE.Albertariomogąbyćklasycznymprzykłademtego
kierunkustudiównadprawemrzymskim.
Topodejściedoprawarzymskiego–pomimojegodążeniadopo-
znaniahistorycznychwarstwprawarzymskiego–niesprzyjałowrze-
czywistościbadaniomocharakterzeintegracyjnym.Prowadziłoonodo
traktowaniaklasycznegoprawarzymskiegojakosystemudoskonałego,
ajurystówrzymskichjakopersonaefungibiles.Byłoononawrotemdoidei
G.Leibniza,przejętejprzezF.Savigny’ego,żepraworzymskiejestswego
rodzajudoskonałościągeometryczną.
WXXwiekuwbadaniachnadprawemrzymskimzmniejszasię
znaczeniemetodyinterpolacjonistycznejipandektystycznej.Zaczyna
50
