Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
DobroczynnaAmeryka.WalkazeskutkamiWielkiegoKryzysuwlatach1929–1937
pierwszym-publicznym,drugim-prywatnym;tenjestniezależny,dobrowol-
nylubpozarządowy.Zakresdziałalnościfilantropijnejoscylujemiędzyreligią,
edukacją,zdrowiem,sztukamipięknymiiopiekąspołeczną(socialwelfare).
Paytonstosujepodziałnadwiesfery:aktyłaskimająceulżyćcierpiącym,
ogólnieznanejakodziałalnośćcharytatywna(obejmującarównieżbezpośred-
niąpomoczagranicą)orazaktyspołecznościlokalnychsłużącepolepszeniu
jakościżyciaizapewnieniulepszejprzyszłości-potoczniezwanefilantropią
(zajmującąsięrozwojemwramachpomocyzagranicznej)51.
WinnymartykulePaytonzwróciłuwagę,żefilantropiawpodstawowym
znaczeniuDokazywaniazainteresowaniadobreminnych”mawielewspólnego
zinnymiokreśleniami,takimijak:miłosierny,charytatywny,życzliwy,hojny
(charitable);dobroczynny,łaskawy(benevolent);humanitarnyialtruistyczny.
FilantropiatoDroztropnasiostracharytatywności”52,któracechujesięindy-
widualnympodejściem,współczuciem,ajednymzbardziejcharakterystycz-
nychśrodkówjestjałmużna.Aktywnośćfilantropijnaobejmujeraczejcałą
ludzkośćniżposzczególneprzypadki.Oznaczatodawaniepieniędzynadużą
skalęorganizacjomlubinstytucjom53,którychcelemjestpostępwsłużbie
społecznejidziałaniahumanitarne54,czyli-jakjużniejednokrotnieporówny-
wanodobiznesunamałąidużąskalę-todetalwobecusłughurtowych.
Niezbędnedlapóźniejszejdyskusjinadzagadnieniem,czypomocbezpo-
średniapowinnabyćprywatna,czypubliczna,jestzaprezentowaniedefinicji
poszczególnychorganizacjidobroczynnych.Możetostanowićpewienproblem,
gdyżwspółczesnerozumienietychżeorganizacjizostałonieznaczniezmienio-
nelubprecyzyjniejzdefiniowane,astałosiętakzasprawąreformypodatkowej
przeprowadzonejw1969r.55Statusorganizacjiprywatnejbądźpublicznej,
przypisywanyprzezIRS(InternalRevenueService-SłużbaSkarbowa,odpo-
wiednikpolskiegoUrzęduSkarbowego),jestnierozerwalniezwiązanyzod-
powiednimiulgamipodatkowymizarównodlasamejfundacji,jakidladar-
czyńców.
51Ibidem,s.1.
52Idem,Philanthropy.VoluntaryActionforthePublicGood,NewYork1988,s.32.
53SocjologPh.Seleznick,LeadershipinAdministration,w:ibidem,s.82,różnicujepojęciaor-
ganizacjiiinstytucji.Organizacjatogrupapołączonawceluwykonaniaokreślonegozadania
poprzezwspólny,skoordynowanywysiłek.Członkowiewybieranisąnapodstawieumiejętności,
któremogąwykorzystaćwrealizacjizadaniaiwmiarępotrzebgrupatamożebyćpowiększana,
aczłonkowiezmieniani.InstytucjanatomiastjestrodzajemDprzymierza”przeszłościzprzy-
szłością,współpracaposzczególnychczłonkównacechowanajestpewnymiwartościami,jakpo-
święcenie,budowaniebliskichrelacji,coniestetyuniemożliwiazarównorozszerzanietejgrupy,
jakiocenęprzydatnościposzczególnychjejczłonków,nawetjeśliwznacznymstopniuniweczą
oniefektypracycałejgrupy.Ztegoteżpowodu,kiedymyślimyodobrowolnych,dobroczynnych
związkachwolontaryjnych,myślimyoorganizacjachposiadającychidealnąformęzapewniającą
efektywnośćiwysokąjakość.
54R.L.Payton,PhilanthropicValues,w:PhilanthropicGiving...,s.30.
55Zob.pkt501(c)(3),w:UnitedStatesCode-CongressionalandAdministrativeNews...,t.1
(30XII).
