Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
Częśćwprowadzająca:GalicjawAustrii
Habsburgówdziękibalansowaniuna-lubzacieraniu-granicymiędzytym,
conarodowe,prowincjonalneiimperialne.Rezultatemtegotypupolityki-
VushkoiWolfsątuzgodni-byłrozwójkoncepcjiobywatelstwawysuniętej
przezGoëssa,opartejnienaprzynależnościjęzykowej,religijnej,etnicznej
czynarodowej,lecznawięzizregionem(conieznaczy-jakzobaczymy-
pozostającejbezzwiązkuzpierwszymzbioremafiliacji).AutorkaTePolitics
ofCulturalRetreatjestzdania,żerozwójówbyłzaawansowanyjużwlatach
trzydziestychXIXw.75AutorTeIdeaofGaliciaunikaokreślaniacezur,twier-
dzączamiasttego,żetożsamośćgalicyjskabyłamodelowana(wróżnysposób)
ażdokońcaistnieniaprowincjiwramachmonarchiinaddunajskiej76.
Jakiebyłycharakterystycznecechyowejtożsamościlublepiej:właściwyjej
układbliskościidystansu?Zanimustosunkujęsiędotegozagadnienia,chcia-
łabymdodaćdoustaleńobojgabadaczyspostrzeżenie,któredotyczychro-
nologiiietiologiiomawianegofenomenu,ajednocześniestanowiwskazówkę
doodpowiedzinapostawionepytanie.ChoćWolfiVushkoróżniąsięwkwe-
stiiczasu,kiedytożsamośćgalicyjskamiałabyuzyskaćpostaćukształtowaną,
zgodnisącodojejźródła:jakmówiłam,upatrująjewfinaleepokinapoleoń-
skiejipotrzebiezacieśnieniazwiązkuGalicjizresztąimperiumHabsburgów.
Istniejewszelakotekst,któryświadczyotym,żeprocesformowaniasiętożsa-
mościgalicyjskiej,choćwychodziłnaprzeciwtakiejpotrzebie,tylkowpewnej
mierzebyłinspirowanyprzezWiedeń,wpewnejzaś,byćmożeniemałej,sta-
nowiłrezultatspontanicznychlubwykalkulowanychdecyzjiidentyfikacyjnych
Galicjan.MamnamyślipoematSkutkidziełWolteraz1792r.,podpisany
wsposób,którysamwsobiebyłprzejawemznamiennegoautookreślenia-
nprzezGallicyana”.Zostałownimwyrażonenapięcie,azarazemzwiązekmię-
dzypoczuciempolskiejispecyficzniegalicyjskiejtożsamości:
Przecieżnaturazsiebieczynidziwy;
Krewwemniemówi,żemPolakprawdziwy,
SercePolakawemnietchnie,ibiie:
Przysięgłem:wiernieCesarzowiżyję77.
PodmiotmówiącypoematuczujesięPolakiem,ależyjejakGalicjanin-
nwierniecesarzowi”.Mapoczucie,żeosobliwatoitrudnawżyciowejprak-
tycekombinacja,porównujejąwszakdonienormatywnegozjawiskaprzy-
rodniczego.Możnajednakpodejrzewać(historiapotwierdzasłusznośćtakich
domniemań),żezczasempoczucietegorodzajusłabło.Utwór-najwcześniej-
szyznanymiprzykładautoidentyfikacjigalicyjskiej-sugeruje,żenadługo
75I.Vushko,dz.cyt.,s.159.
76L.Wolf,TeIdeaofGalicia...,s.353-361.
77SkutkidziełWolteraprzezGallicyana,[Warszawa]1792,s.3.
