Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
Częśćwprowadzająca:GalicjawAustrii
reprezentantów,którzymogliwzbudzaći-bywało-wzbudzaliciepłeuczucia
mieszkańcówprowincji.GalerięichportretówprzedstawiaVushko,tłumacząc,
żeurzędnicyhabsburscywGalicjinierzadkonulegaliurokowitradycyjnego
społeczeństwainasilającychsięimpulsównarodowych”-zwłaszczapolskich,
alenietylko,wrezultaciewrastaliwprowincjonalneśrodowisko82.Przykładem
takiegourzędnika,który-jakpowiadabadaczka-nstałsięlokalny”83,czyli
związałsięemocjonalniezGalicją,łączącróżneelementytożsamościowe,był
książęAugustvonLobkowitz.UrodziłsięwWiedniu,leczmiałczeskiekorze-
nie.Pełniłfunkcjęgubernatoraprowincjiwczasie,wktórymmiałomiejsce
powstanielistopadowe.Czułsięlojalnymsługąhabsburskiegodomupanu-
jącegoiwtymsensie-austriackimpatriotą,alejednocześniesympatyzował
zkulturąpolską,anawetpolskimruchemnarodowym.Ostateczniehetero-
genicznośćswojejafiliacjiprzypłaciłutratąstanowiska:w1832r.kuswojemu
niezadowoleniumusiałopuścićprowincję.Najlepszą,anapewnonajbardziej
znanąegzemplifikacjętypugalicyjskiego,cechującegosięwspomnianąhetero-
genicznością,stanowiłLeopoldvonSacher-Masoch,nieurzędnikwprawdzie,
alesyndyrektorapolicjiweLwowiezhabsburskiegonadania(takżeLeopolda
vonSachera-Masocha),słynnyzeswoichutworówliterackich.Swobodnieigrał
onzidentyfikacjamireligijno-etnicznymiwystępującymiwregionie.Nieprote-
stował,gdymówiono,żejestŻydem,samzaśutrzymywał,żejegoprzodkowie
byliRusinami(zpewnościąmiałtylkorusińskąnianię).Dokońcażycianswoją
prowincją”,nswoimkrajem”inswojąojczyzną”nazywałGalicję,choćwyje-
chałzniej,mając12lat,w1848r.,kiedyLeopoldvonSacher-Masochsenior
zostałprzeniesionynaplacówkędoPragi84.
Zjawiskopolegającenagodzeniuróżnychafiliacjiilojalności,któreWolf
wiążeztożsamościągalicyjską,nieograniczałosię,rzeczjasna,dolawirowania
międzyniemieckościąapolskością,rusińskościąiżydowskościąlubinnymi
identyfikacjamireligijno-etnicznymi,zwłaszczawwydaniuhabsburskichbiu-
rokratów.Więcej:wwariancieprezentowanymprzezSachera-Masochasyna
miałocharakterraczejwyjątkowy.Znacznieczęściejmanifestowałosię
wpostaciłączenia-wramachbyciaGalicjaninem-związkuzprowincjązpo-
czuciemprzynależnościnarodowejorazpoczuciembyciapoddanymimpe-
riumHabsburgów,tak,jakmiałotomiejscewSkutkachdziełWoltera
przezGallicyana.Doobuidentyfikacji-imperialnejinarodowej-wrócę,
82I.Vushko,dz.cyt.,cyt.zes.10(przeł.J.W.).
83Tamże,s.106.
84PrzypadekSacher-MasochaszczegółowoomawiająiWolf(tegoż,TeIdeaofGalicia...,
s.111-157),iVushko(tejże,dz.cyt.,s.157-181);por.teżM.Kłańska,dz.cyt.,s.124-130.
NajnowszymstudiumpoświęconympisarzowiijegozwiązkomzGalicjąjestmonografiapióra
StephanieWeismann,DasPotenzialderPeripherie.LeopoldvonSacher-Masoch(1836-1895)
undGalizien,Wien2017.
