Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sąwspieraneetc.5.Innącechąomawianychdefinicjisąstosowanepojęcia:włączania(wszystkichuczniów
wgłównynurtedukacji),przynależność(wszystkichuczniówdospołecznościszkolnej)6.
Podstawowycelinkluzjidefiniowanyjestjakowłączaniewgłównynurtedukacjiistanowijednocześnie
pewnegorodzajufundamentalnypunktodniesieniadowszystkichprocesóworganizacjipracylekcyjnej.
Naturalniejegodookreśleniewiążesięzprzywołanymijużwcześniej(przyokazjiomawianiapodstawowych
założeńinkluzjiedukacyjnej)założeniami.Przypomnijmy,żejesttozapewnieniewszystkimuczniom,bez
względunacharakteryzująceichograniczeniaimożliwości,pełnegouczestnictwawspołecznościklasy
iszkoły.Uczestnictwoobejmujenietylkofizycznąobecnośćwprzestrzeniplacówkiogólnodostępnej,ale
równieżaktywnyudziałwczynnościachlekcyjnych,zadaniachrealizowanychwtokuedukacji,współpracy
wrozwiązywaniuproblemów,zaspokajaniuswoichigrupowychpotrzeb,partycypacjiwkulturzeszkolnej
ibudowaniukulturyszkoły7.
Druginurt–wzałożeniachkluczowychnawiązujeprzedewszystkimdookreśleniabarieroraz
czynnikówwykluczających/marginalizującychwedukacji8.Ważnymikategoriamibudującymitękoncepcję
są:różnorodność,równośćdostępu,sprawiedliwość,szkoładlawszystkich,powszechnyprogram
kształcenia,kulturaszkoływłączającej9.Podstawękonstrukcjitegonurtustanowiodcięciesięoddorobku
edukacjispecjalnej.Jesttozatemformaedukacjiwznacznymstopniuukonstytuowananakrytyceedukacji
specjalnej(jejsprzecznościach,słabychpunktach,wybiórczości,neofityzmieindywidualizacji,prymitywnej
rewalidacji,gloryfikowaniumodelumedycznegoniepełnosprawności,praktykach
segregujących/separującychetc.).Koncepcjętęcharakteryzujenegowaniemechanizmówgenerujących
barierywedukacjiogólnodostępnej.Ponadtojejgenezazasadzasięnakrytycepluralistycznego
(wielotorowego)podejściadoorganizacjisystemuedukacji.Autorzytejkoncepcjinawiązująwyłącznie
dospołecznegomodeluniepełnosprawnościorazkorzystajązzałożeńpedagogikikonstruktywistycznej10.
Strategicznymikategoriamigrupydefinicjiinkluzjidekonstrukcyjnejsą:marginalizacja/wykluczanie
orazbariery.Zidentyfikowanieizniesieniebarierorazwyeliminowanienegatywnychprocesów
marginalizacjistajesiępunktemwyjściadotworzeniaautentycznejkulturyedukacjiwłączającej
–stworzeniepodstawdorealizacjizałożeniarównegouczestnictwawedukacji.
Hasłemprzewodnimwtymnurciejestbudowaniekulturyszkołyinkluzyjnejodpodstaw.Szkoła
inkluzyjnaniemożebyćanizmienionąszkołąspecjalną,anizmodyfikowanąplacówkąogólnodostępną.
Powinnabyćszkołąbezbarier,którewpraktycegenerowanesąnietylkoprzezkulturędominującą
(pełnosprawności),alerównieżprzezkulturęzdominowaną(niepełnosprawności).Opisanawcześniej
dychotomiaszkolnaniejestwięc–zdaniemprzedstawicielitegonurtu–dobrymrozwiązaniem
wbudowaniukulturyedukacjiinkluzyjnej.Edukacjataniemożepolegaćnapróbachdopasowaniaucznia
zniepełnosprawnościądosystemukształceniaogólnodostępnego11.Powinnasięonaopieraćnagłębokiej
reformiesystemuibudowaniukulturyinkluzjiodpodstaw12.
Podsumowując–nurtten(typowyprzedewszystkimdlapraktykiorazopracowańnaukowychkrajów
EuropyZachodniej,skandynawskichiAmerykiPółnocnej)osadzonyjestwideidekonstrukcjiedukacji
specjalnej.Wzwiązkuztymniemożezostaćzbudowanynakanwiekategoriidlaniejtypowych13.Jego
przedstawicielezakładają,żeedukacjainkluzyjnaniejestnowąwersjąedukacjispecjalnej.Twierdzą,
żetakietraktowanieedukacjiinkluzyjnejograniczałobyjejpotencjałiwręczniszczyłojejinnowacyjność.
Szerokorozumianąpedagogikęinkluzyjnąnależyzatemtraktowaćjakojednązsubdyscyplinpedagogiki,
anienowąwersjępedagogikispecjalnej14.
Womówieniukulturowychispołecznychuwarunkowańfunkcjonowaniaobunurtówwartowspomnieć,
żepierwszynurt–nurtinkluzjirekonstrukcyjnej–odnosisięwwiększymzakresiedouczniów
zniepełnosprawnościami.Azatemgrupatajestgłównymbeneficjentemwłączania.Drugizaś(inkluzji
dekonstrukcyjnej)czerpieswojezałożeniawznaczniejszymstopniuzewszystkichmożliwychróżnicmiędzy
