Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wzwiązkuzpotrzebamiuczniówbędącychwgorszejsytuacji(rozwojowej,społecznej).Coważne,gorsza
sytuacjaokreślanajestnapodstawiewskaźnikówsubiektywnychjakoelementspostrzeżeńosób
wspierających.Zkoleiwsparciaformalnegoudzielasięnapodstawieprawniezdefiniowanejpotrzeby.Oba
typywsparciasązazwyczajobecnewedukacjiinkluzyjnejbezwzględunajejmodel.
Kolejneistotnekryteriumwsparciatojegopodmiot.Możeonobyćpośredniolubbezpośrednio
skoncentrowanenauczniu.Pierwszyprzypadekobrazujądziałaniapodejmowanewbezpośredniejinterakcji
zuczniem,najczęściejzwiązanezindywidualizowaniempracy(dodatkowymiczynnościami
podejmowanymiwewspółdziałaniuzuczniem),wyposażaniemgowspecjalnepomoceprzynależne
wyłączniejemu,organizowaniemdlaniegododatkowychzajęć.Drugitodziałanianarzeczpoprawienia
warunkówedukacjiwszkole,m.in.zmianyarchitektoniczne,wzbogacaniebazyśrodkówdydaktycznych
ogólnodostępnych,wyposażanienauczycieliwdodatkowe,specjalistycznekompetencje.
Wmoimprzekonaniunajważniejszekryterium,leczzbytsłaboakcentowaneprzezbadaczy,tomiejsce
iczaswsparcia.Najprościejmożnajepodzielićna:odbywającesięnalekcjiorazpozalekcją.Wsparcie
wtrakcielekcjizwyklełączysięzindywidualizowaniem,wefekcieniesiezesobąznamiona
stygmatyzowania.Jegocechąjestuwydatnianiespecjalnychpotrzebuczniawzwiązkuzjegotrudnościami
wrealizacjiprogramukształcenialub/ijegonieakceptowanymizachowaniami.Tenrodzajwsparcia
maszczególnątradycjęwmodelumedycznymipotoczniepostrzegasięgojakonajważniejszy.Jest
onszczególniewidocznywintegracyjnejformiekształceniaurzeczywistnianejwnaszymkrajuzasprawą
nauczycielawspółorganizującegoproceskształcenia,takżewformieinkluzyjnejczyseparacyjnej–przez
asystentównauczycieli.Naturalniejegoprzejawemmogąbyćtakżedziałaniaindywidualizujące(iinne)
prowadzoneprzeznauczycielawiodącego.Tentypwsparciapozostajewopozycjidowsparcia
pozalekcyjnego/pozaszkolnego.Jegoszczególnymwymiaremsądodatkowezajęciazuczniem(edukacyjne,
terapeutyczne),alerównieżpodnoszeniekwalifikacjinauczycieliirodziców,czyopracowywanie
włączającychprogramówukierunkowanychnapracezcałymzespołemklasowym.Tozaśpozwala
minimalizowaćspecjalnewsparciewtrakciezajęćlekcyjnychiunikać,wzwiązkuznim,działań
indywidualizujących,którezwykleuwydatniająkoniecznośćzaspokojeniaspecjalnychpotrzeb.Tensposób
wsparciawpisujesięwmodelspołecznyniepełnosprawności–zmianęwarunków/środowiskakształcenia.
*
**
Przedstawionekoncepcjeedukacjiinkluzyjnejumowniemożnaulokowaćwszerokimorazwąskim
wymiarzeichpostrzegania.Tenpierwszyobejmujewszystkiegrupydefaworyzowane,łączenieprzesłanek
prakseologicznychietycznychorazpostrzeganiewłączaniajakoszerokiejperspektywyedukacyjnejnoszącej
znamionaparadygmatuiideologii.Zkoleiwąskieznaczenie,szczególnieobecnenagrunciepedagogiki
specjalnej,skupiasięnauczniachzespecjalnymipotrzebamiedukacyjnymizwiązanymizich
niepełnosprawnościamiorazskoncentrowanejestprzedewszystkimnazmianiewarunkówuczeniasię
waspekcieorganizacyjno-metodycznym.Nieoznaczatorzeczjasnaignorowaniaetycznych
iideologicznychpodstawinkluzji,aleprecyzujeprzypisywanieimpozycjikontekstowej,którąmożna
określićjakodopełniającą.
Interesującąpróbęporządkowaniadefinicjiinkluzjiedukacyjnejuczniówzniepełnosprawnościami
proponująKerstinGöranssoniClaesNilholm38.Wwynikuprzeprowadzonychanalizautorkiwyróżniły
czteryjakościoworóżnekategoriedefinicji.Krótkiichopisprezentujęponiżej:
•Cechąkonstytutywnąpierwszejgrupydefinicjijestmiejsce(wspólnaprzestrzeń),zateminkluzja
edukacyjnatoprzedewszystkimumieszczenieuczniówzniepełnosprawnościamiwklasach
ogólnodostępnych.Ważnymelementemtychdefinicjijestzaakcentowaniepotrzebyspecjalnegowsparcia.
Wprawdziezdaniemcytowanychautorekniewielubadaczysugerujewprostkategorięmiejscajako
