Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.Rodzajeinstancyjności
niejest-jakwskazujesięwewcześniejszymorzecznictwie-elementemgwa-
rancjiprawadosądu144.Wzmacniajednaktoprawo,gwarantującproceduralną
kontrolępostępowaniasądowegoorazstanowiącczynnikumożliwiającyreali-
zacjęzasadysprawiedliwościproceduralnej.Dwuinstancyjnośćniejestbowiem
prawemsamoistnym,leczgwarancją(jednązwielu)prawidłowejrealizacjipra-
wadosądu.Gwarancjatawyrażasięwmożliwościskontrolowaniadecyzji
podejmowanychprzezsądwtrybieinstancyjnym145.Stanowinadtonsamoistną
wartośćprawnąispołeczną,tworzybowiemgwarancjepełnejochronyintere-
sujednostki”146,najpierwwpostępowaniupierwszoinstancyjnym,anastępnie
drugoinstancyjnym.
Istotazasadydwuinstancyjnościsprowadzasiędostworzeniaprawnych
możliwościprocesowychusunięciabłędóworazinnychnieprawidłowości,któ-
rewystąpiływtokupostępowaniasądowoadministracyjnegolubwrozstrzy-
gnięciuwydanymprzezwojewódzkisądadministracyjny.Stanowizatemje-
denzkanonówdemokratycznegopaństwaprawnego(art.2KonstytucjiRP)147,
atakżeelementrzetelnegopostępowania.Bezwątpieniajednakzasadadwuin-
stancyjnościpowinnakorelowaćzinnymikonstytucyjnymizasadami,takimi
jak:wspomnianajużzasadademokratycznegopaństwaprawnego,zasadadzia-
łaniaorganówwładzypublicznejwgranicachinapodstawieprawa,podziału
irównowagiwładzzzachowaniemodrębności,niezależnościiniezawisłości
władzysądowniczej148.Zestawieniezasadydwuinstancyjnościzzasadąszybko-
ściprocedowaniamożerodzićkonflikty.Należyjednakpamiętać,żenSpraw-
nośćrozpoznaniaprzezsądmożnaosiągnąćzapomocąinnychmechanizmów,
bezwyłączaniastronomdrogiodwoławczejwpostępowaniusądowym”149lub
jejzbytniegoograniczaniazpowodunadmiernegoformalizmuśrodkaodwoław-
czego,albowyłączeniakontroliinstancyjnej150.Ograniczeniedrogiodwoławczej
jestdopuszczalne,oilenieskutkujenaruszeniemistotyprawadosąduinie
czynikontroliinstancyjnejnierealną.Wdoktryniepodkreślasię,żewybórmo-
deludwuinstancyjnościpowinienoznaczaćnwprowadzeniedwuinstancyjności
41
144Por.K.41/97,OTKZUnr7/1998,poz.117,s.654i656;WyrokTKzdnia10lip-
ca2000r.,SK12/99,OTKZUnr5/2000,poz.143.
145WyrokTKzdnia2czerwca2010r.,SK38/09,OTK-A2009,nr5,poz.46.
146B.Adamiak,Tokinstancji…,s.9.
147Por.J.Drachal,R.Hauser,E.Mzyk,Dwuinstancyjnesądownictwoadministracyjne.
Omówieniepodstawowychzasadiinstytucjiprocesowych,Warszawa-ZielonaGóra2003,s.49;
W.Skrzydło,Polskieprawokonstytucyjne,Lublin2003,s.385.
148Zob.J.Borkowski,Ustawyodwuinstancyjnymsądownictwieadministracyjnym,cz.I,
nMonitorPrawniczy”2003,nr7,s.299.
149J.Olszanowski,A.Skoczylas,Aksjologicznepodstawyinstancyjnościsądownictwa
administracyjnego,w:Aksjologiaprawaadministracyjnego,T.2,red.J.Zimmermann,Warsza-
wa2017,s.175.
150A.Łazarska,Rzetelnyprocescywilny…,s.297.