Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pojęcieinstancjiwprawie
Napodstawiewskazanejregulacjiwyróżniasiędwaszczeblesądówadministra-
cyjnych:wojewódzkiesądy(Iinstancji-sądaquo)iNaczelnySądAdmini-
stracyjny(IIinstancji-sądaquem),azakresichwłaściwościinstancyjnejjest
silniezwiązanyzwłaściwościąrzeczowąokreślonąwustawie-Prawoopostę-
powaniusądowoadministracyjnym(art.3,art.4iart.15p.p.s.a.).Możnazatem
przyjąćzaJ.Zimmermannem,żewłaściwośćinstancyjnaprzysługujeorganowi
(sądowi)określonegostopniazewzględunainstancję,wktórejonwystępuje32.
Gdysprawaprzechodzikolejnozjednejinstancjidodrugiej,mówisięotoku
instancji.Tokinstancjizachodziwówczas,gdysystemprawnyprzewidujeprzy-
najmniejdwieinstancje,określającjednocześnieichsposóbikolejnośćdziałania,
przyczymchodzionastępstwoorganówtegosamegotypu(sądowelubadmini-
stracyjne).Tokinstancjizatemzakłada,żenorzekaniewjednejsprawienajpierw
organupierwszejinstancji,anastępniedrugiejinstancji,cowcalenieoznacza,
iżzawszemusitobyćpowiązanezeszczeblowąstrukturąadministracjitak,
bynajpierwdecyzjęwydałorgan»niższej«,apóźniej»wyższej«instancji”33.
Jegoistotąwpostępowaniusądowoadministracyjnymjestzarównozapewnie-
niekontroliorzeczeńwydawanychprzezwojewódzkiesądyadministracyjne,
jakiochronaprawjednostekwtympostępowaniu.Tokinstancjiuruchamiany
jestwwynikuskorzystaniaprzezlegitymowanypodmiotzprzysługującegomu
środkazaskarżeniaorzeczeniawydanegowIinstancji.Zatemwniesienieśrod-
kazaskarżeniauruchamiatokinstancji.ZdaniemJ.Zimmermanna,tokinstan-
cjioznaczapewiendynamizm(przesunięcie,ruch),przejściezjednejinstancji
dodrugiej34.Jednakmiędzyinstancjaminieprzechodząkompetencje,gdyżte
zasadniczosztywnoprzypisanesąkażdejznich.Możnaconajwyżejmówić
oporównywalnościkompetencjiimożliwościichrealizacjiwodpowiednimmo-
mencieprocesowym35.Wpostępowaniusądowoadministracyjnymprzykładem
takiejsytuacjimożebyćbadanieformalneskargikasacyjnejprzezwojewódzkie
sądyadministracyjneiNSA.Waspekcietemporalnymtokinstancjiobejmuje
zarównopostępowanieprowadzonewIiIIinstancji,jakipostępowaniemię-
dzyinstancyjne.JakbowiempodkreślaJ.Zimmermann,odnoszącsiędopostę-
powaniaadministracyjnego,ndziałanieorganuIinstancjistajesięmiarodajne
dlacałegotokuinstancjidopierowtedy,gdyzostanieonuruchomiony-czyli
zapoczątkujesięprzejściesprawydoIIinstancji”36.Uruchomienietokuinstan-
cjijestuprawnieniemprocesowymlegitymowanychpodmiotów.Sądowoadmi-
32J.Zimmermann,Administracyjnytokinstancji…,s.52.
33M.Pułło,O„poziomym”tokuinstancjiwogólnympostępowaniuadministracyjnym,
nGdańskieStudiaPrawnicze”2012,T.28,s.298.
34J.Zimmermann,Administracyjnytokinstancji…,s.12;podobnieB.Bogomilski,Tok
instancjiwpostępowaniuadministracyjnym,nRadaNarodowa-Gospodarka-Administracja”
1974,nr10,s.42-44.
35Por.J.Zimmermann,Administracyjnytokinstancji…,s.12.
36Ibidem,s.13.
19
