Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIII:Wiernośćnaszejojczyźnieinaszemumiłościwemucesarzowi
51
Niezadowoleniepolitycznewyraziłosięwtymprzypadkuidentyfikacjązkra-
jemnieistniejącymodniemal80lat.Czaspokazał,żeowaidentyfikacjawciąż
mogła-imoże-wpływaćnasposobysamookreślaniazarównoaktualnych
mieszkańcówregionuzwanegokiedyśKrólestwemGalicjiiLodomerii,jak
itych,którzyoddawnamieszkająwinnychczęściachświata,leczprzecho-
walionimpamięćkulturową108.
ROZDZIAŁIII
.
Wiernośćnaszejojczyźnie
inaszemumiłościwemucesarzowi
Mówiłamoidentyfikacjiztym,coimperialne,namarginesierozważańotoż-
samościgalicyjskiej.Należyjejjednak-podobniejakidentyfikacjinarodowej
(wnastępnejkolejności)-poświęcićdodatkowąuwagę,ponieważniebyła
onajedyniewymiarempoprzednioanalizowanegosamorozumieniaGalicjan.
Stanowiłatakżeichosobnąorientacjętożsamościową.
MyślenieoidentyfikacjiogólnopaństwowejobywateliAustro-Węgierjest
związaneznowymstylemrefleksjinadimperium.Wtradycyjnychujęciach
historiograficznych,zwłaszczapoświęconychproblematycepierwszowojennej,
byłoonozazwyczajprzedstawianejakochory,nienormalnytwór,doprowa-
dzonydoklęskiprzezkonfliktynarodowościowe109.Odupadkumonarchii
naddunajskiejw1918r.badaczenajchętniejskupialisięnajejnarodach,rzadko
rozważającimperiumjakocałość.Zachętądoujęćbardziejholistycznychstały
sięsłowawęgierskiegohistorykaIstvánaDeáka,którywartykulez1967r.
prowokacyjniestwierdził,żewmonarchiiniebyłodominującychnarodowo-
ści,tylkoklasy,grupyinteresówiinstytucje110.Drogąprzezeńwyznaczoną
poszliaustriackiuczonyGeraldStourzhijegouczniowie,m.in.EmilBrix,
HanneloreBurgeriMariaKurz.Dziękiinspiracjompłynącymzichpracwciągu
108Por.J.Assmann,Pamięćkulturowa.Pismo,zapamiętywanieipolitycznatożsamość
wcywilizacjachstarożytnych,przeł.A.Kryczyńska-Pham,red.iwstępR.Traba,Warszawa2008.
109Relatywnieświeżymprzykłademtakichujęćjestart.J.Deaka,TeGreatWarandthe
ForgottenRealm.TeHabsburgMonarchyandtheFirstWorldWar,nJournalofModernHis-
tory”86,2014,nr2,s.336-380.Nieoznaczato,żehistoriografiapoświęconaWielkiejWojnie
imonarchiinaddunajskiejodtakichtradycyjnychujęćnieodchodzi.Egzemplifikacjąnowator-
skiegospojrzenianazagadnieniejestksiążka:Ch.Clark,TeSleepwalkers.HowEuropeWent
toWarin1914,NewYork2014.
110I.Deák,Comments,nAustrianHistoryYearbook”3,1967,nr1,s.303.
