Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Psychologiauczeniasię
15
wkażdymzpunktówodsyłamydoliteratury
traktującejodanychaspektachszerzej.Wiele
zopisanychmechanizmówbędziewracałona
stronachcałejksiążkiiokażąsięważnena
etapieomawianiaposzczególnychróltrener-
skich6.
Uczeniesię7
Zacznijmyoddefinicjiuczeniasię.Jestto
procespoznawczyprowadzącydomodyfika-
cjizachowaniaosobnikapodwpływemdo-
świadczeń.Zwyklezwiększaonprzystoso-
waniaosobnikadootoczenia.Takadefinicja
dobrzeoddajerzeczywistośćsaliszkolenio-
wej.Dostarczamyuczestnikomdoświadczeń,
poto,abyzmodyfikowaćichzachowania.
Zależynamnatym,żebydziękitemuosią-
galioniwyższystopieńprzystosowaniado
otoczenia.
Procesuczeniajestwyjaśnianynawie-
lesposobów.Warunkowanieklasycznetłu-
maczy,żeorganizmjestwstanienauczyć
sięnowychreakcjizapomocąskojarzenia
ichzbodźcem8.Uczeniesięzachodzinali-
niibodziec–reakcjaiwzasadziezawsze
korzystazinstynktownychreakcjiorgani-
zmu.NajprościejpiszeotymŁukaszewski:
Zaopatrzmysięwdmuchawkęidmuchnijmy
przezniąwokoMarioli.Powiekazamkniesię
wodruchuobronnym,broniącrogówkęprzed
wysuszeniem.Towrodzonyodruchobronny,nie-
wymagającyuczeniasię.Klaśnijmyterazwręce
ipatrzmynapowiekiMarioli.Nicszczególnego
sięniedzieje.Wobectegowielokrotniepowtórzmy
najpierwklaśnięcie,apotemdmuchnięciewoko.
Wpewnymmomenciezobaczymyzdumiewające
6Wksiążcekrótkoscharakteryzujemykilkanajważ-
niejszychkoncepcji.Gorącojednakzachęcamydozapo-
znaniasięzD.L.Schwartz,J.M.Tsang,K.P.Blair(2017),
Jaksięuczymy.26naukowopotwierdzonychmechanizmów.
Tłum.MałgorzataGuzowska.Warszawa:Wydawnictwo
NaukowePWN.
7Bardzodobrezestawienieteoriiuczeniasięznaleźć
możnawM.Rozkwitalska(2018),Uczeniesiępracowników
akontekstmono-iwielokulturowyorganizacji.Warszawa:
WydawnictwoNaukowePWN.
8J.Strelau(2007),Psychologia.Podręcznikakademicki,
tomII.Gdańsk:GdańskieWydawnictwoPsychologiczne,
s.97–104.
zjawisko:kiedyklaśniemy,powiekiMariolizamy-
kająsięsame.Wcalenietrzebadmuchać.«Powieki
nauczyły»sięnowegozachowaniapowiemy”9.
Nagrunciebehawioryzmupojawiłasię
koncepcjawarunkowaniainstrumentalne-
go10,zgodniezktórąuczeniesiękonkretnych
zachowańmożemywzmacniaćnagrodami
ijednocześniemożemyograniczaćwystę-
powanieokreślonychzachowańzapomocą
kar11.Osobachętnieponawiazachowania,za
którejestnagradzanaichętniewycofujesię
ztych,zaktórejestkarana.Tutajjużmożna
szukaćzastosowańpraktycznych.Wiemy,
żenagrodąmożebyćuznaniespołeczne,co
wskazujenato,żenp.pozytywnainformacja
zwrotnapozakończonejsymulacjipodczas
szkoleniamożebyćpostrzeganajakonarzę-
dziewzmacnianiamotywacjiuczestnikado
wykazywaniasiękompetencjami.
Psychologiapoznawczadefiniujeucze-
niesięjakoaktywnyprocesintelektualny,
cooznacza,żeniektóreformyuczeniasiętrze-
bawyjaśniaćjakozmianywprocesachumysło-
wych,aniejakozmianywsamymzachowaniu12.
Wprocesietymrolęodgrywaprzetwarzanie
informacji,którepochodzązeświataze-
wnętrznegooraztychwydobywanychzpa-
mięcidanegoczłowieka.Wtensposóbmoż-
liwejestuczenie,któreniewynikazprostych
mechanizmówwarunkowania,ajestefektem
naprzykładreorganizacjispostrzeżeńdanej
osoby13.
9W.Łukaszewski(2011),Wielkiepytaniapsychologii.
Gdańsk:GdańskieWydawnictwoPsychologiczne,s.147.
10J.Strelau(2007),Psychologia.Podręcznikakademicki,
tomII.Gdańsk:GdańskieWydawnictwoPsychologiczne,
s.104–116.
11Problem
karania
został
dobrze
omówiony
w:P.Zimbardo,R.Johnson,V.McCann(2010),Psychologia.
Kluczowekoncepcje.Tłum.AleksanderWojciechowski,
DorotaKarwowska,AleksandraGruszka-Gosiewska.
Warszawa:WydawnictwoNaukowePWN,s.144–149.
12P.Zimbardo,R.Johnson,V.McCann(2010),
Psychologia.Kluczowekoncepcje.Tłum.Aleksander
Wojciechowski,DorotaKarwowska,AleksandraGruszka-
Gosiewska.Warszawa:WydawnictwoNaukowePWN,
s.156.
13Więcejotym,jakpsychologiapoznawczawyja-
śniauczeniesię,w:P.Zimbardo,R.Johnson,V.McCann
(2010),Psychologia.Kluczowekoncepcje.Tłum.Aleksander
Wojciechowski,DorotaKarwowska,AleksandraGruszka-
Gosiewska.Warszawa:WydawnictwoNaukowePWN,
s.155–170.