Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wstęp
Żywezainteresowanieodmiennymikulturami,cywilizacjamiiwierzeniami
wynikałozindywidualnychpredyspozycjiidoświadczeńautoraorazzprogramo-
wychzałożeńsymbolizmurosyjskiego.Fascynacjatasięgałasamychpoczątków
drogitwórczejpoety,anawetwczesnegodzieciństwa,kiedytojakosiedmioletni
chłopiecrozpocząłnaukęjęzykówobcych25.Naszymzdaniemjużwówczas,na
poziomiepodświadomości,młodyIwanowzdałsobiesprawęzfaktu,żetowła-
śnieznajomośćjęzyków(przyczymmamytunamyślijęzykrozumianyjako
swoistykodkultury)stworzymumożliwość„rozkodowania”,poznaniaizrozu-
mieniatajnikówinnychinteresującychgokultur.Szczególnąuwagęprzyszłego
twórcyprzyciągałaHellada,czymmożnatłumaczyćjegosilnezaangażowanie
wnaukęgreki:„Сострастьюзанималсяягреческимязыкомещезагоддо
началаегопреподавания”26–zsentymentemwspominaIwanowwliściedoSie-
mionaWiengierowa.WyjątkowemiejscewsercuautoraCorArdens(1911–1912)
zajmowałtakżeRzym,od1924rokubędącydrugąojczyznąpoety.Urzeczony
dziejamiikulturątejniezwykłejmetropolii,Iwanoww1886rokuprzybyłdoBer-
lina,gdziepodczujnymokiemprofesoraTheodoraMommsenastudiowałhistorię
starożytnegoRzymuifilologięklasyczną.Pokłosiemtegopobytujestnapisana
połaciniepracamagisterska–Desocietatibusvectigaliumpublicorumpopuli
Romani,wydanawPetersburguw1910roku.Innawielkamiłośćpoety,odzwier-
ciedlającazkoleizwiązekkulturyhelleńskiejichrześcijańskiej,tocierpiącybóg
Dionizos–swoistyprototypchrześcijańskiegoumierającegoizmartwychwstają-
cegoBoga,jakwyrażałsięonimIwanow27.Fascynacjakultemgreckiegobóstwa,
którejwyrazrosyjskisymbolistadałwswojejdysertacji–Дионисипрадиони-
сийство(1923),zrodziłasięzasprawąimpulsu,jakimbyłalekturaFriedricha
Nietzschego.Jednocześnie,należymocnopodkreślić,żezwyjątkiemkrótkiego
okresuwdzieciństwiepoetabyłwiernymuczniemChrystusa28.
Takotonajogólniejmożnaprzedstawićinteresującenasramytwórczości
Iwanowa.Najednymbiegunieznajdujesiękulturaantyczna,awięcm.in.bli-
skapoecieHellada,uosobionaprzezDionizosa,nadrugimzaś–światwartości
chrześcijańskich.TedwienapozórodległeodsiebietradycjewspółautorKore-
spondencjizdwóchkątówpotrafiłprzezdialogpołączyćwjednąspójnącałość.
poety.ZagadnieniutemupoświęconajestpracapolskiegoliteraturoznawcyAndrzejaDudka.
A.Dudek,WizjakulturywtwórczościWiaczesławaIwanowa,Kraków2000.
25Zob.АвтобиографическоеписьмоВ.ИвановаС.А.Венгерову,[в:]Л.Иванова,
Воспоминания.Книгаоботце,Москва1992,c.306.
26Tamże,s.308.
27В.Иванов,РелигияДиониса,„Вопросыжизни”1905,№7,c.142–143.Dokładniej
osemantyceDionizosauIwanowazob.M.Cymborska-Leboda,Twórczośćwkręgumitu.Myśl
estetyczno-filozoficznaipoetykagatunkówdramatycznychsymbolistówrosyjskich,Lublin1997
(rozdział:SymbolizmamitDionizosa,s.15–41,35–37).
28Zob.О.Дешарт,Введение,[в:]В.Иванов,Собраниесочинений,т.I,Брюссель1971,c.9,
14;zob.także:С.C.Аверинцев,ВячеславИванов.Вступительнаястатья…,с.8–9.
