Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Wstęp
Chłopiwobectychprocesówpodejmująopór.Moimzadaniemjest(antro-
pologiczniezorientowane)przeanalizowanietegooporutak,jakbybyłon
lokalnymwcieleniemglobalnegoprocesureakcjinazmiany,jakiezaczynają
sięmniejwięcejwłaśniewXVIwieku.
Wzwiązkuztymmojapracalokujesięwobszarzeantropologiihisto-
rii,któramaswojedwaoblicza.Wpierwszymantropologiawhistorii
jesttraktowanajakorodzajhermeneutycznejmetody,narzędziadowyj-
ściapozahistorięspołecznąisocjologięhistorycznąwkierunkupisania
kulturowejhistoriiepok,alewoparciuogrupylubpodgrupy.Toujęcie
charakterystycznejestdlatakichbadaczyjakFrancuziJacquesLeGoń
iEmmanuelLeRoyLadurieczyBrytyjczykPeterBurke.Winnymprzy-
padkuantropologiajestrozumianajakometodaprzekraczaniapolaryzacji
międzystrukturąidziałaniem.Zadawanewjejobrębiepytanianieograni-
czająsiędogrupylubjakiegośobszaru,aledotycząszerszychkwestii,jak
naturawładzy,kierunkizmianyhistorycznej,typowewzoryrelacjispo-
łecznychirelacjizależnościitd.Przedstawicielamitejdrugiejantropologii
są:AmerykaninEricR.Wolf,WłosiGiovanniLeviiCarloGinzburgoraz
NiemcyHansMedickiAlfLüdtke
86
.Biorącpoduwagętenpodział,bliż-
szyjestmidrugisposóbrozumieniaantropologiihistoriijakodotyczącej
kwestiirelacjiwładzy,sieciprzestrzennych,relacjispołecznychikulturo-
wychnatlesekwencjipewnychzdarzeń.
Analizaoporuibuntówprzezpryzmatoporucodziennego-siłybez-
silnych-pozwaladostrzeccałązłożonośćtychprocesóworazposzerzyć
rozumieniezjawiskzwiązanychzbuntemioporemoanalizęcałegosystemu
poglądów,wierzeń,pieśni,baśniiopowieści,któreskładająsięnapewną
wizjęświata.Dziękitemumożemyzrozumiećzjawiskobuntuioporu
wjegokulturowymczyspołecznymkontekścieitymjestwłaśniedlamnie
nantropologiaoporu”.Wtakimsensieteżmojebadaniaróżniąsięodkla-
sycznychbadańhistorycznych.Niestaramsięodtworzyćprzebieguzdarzeń
czyrozpoznaćgłównychaktorów.Zamiasttegokoncentrujęsięnaanali-
zierelacjidominacji,reakcjinadominacjęorazcałegosystemuwyobra-
żeńpodporządkowanych,dotyczącychświata,wktórymopórsiępojawia.
Napisaniuooporzeibuncieciążyponadtomanichejskamitologia
starciadobrazezłem.Przyczympomiędzydwiemastronamioporuróż-
nietodobroizłojestlokowane.Czasemndobrzy”sąbuntownicyiwtedy
przedstawiasięstronęwładzyjakokrwiożercząibezwzględną,aczasem
tychsamychokreśleńużywasięwobecbuntowników.Dziękibadaniomnad
codziennymoporemmożemydostrzec,jakbardzotesytuacjesązłożone,
86DonKalb,HansMarks,HermanTak,HistoricalAnthropologyandAnthropological
History:TwoDistinctPrograms,nFocaal”1996,nr26/27,s.7-8.
