Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Wstęp
wjednejzgazet,dotyczącewojnywMozambiku.Autorartykułuzamiesz-
czonegowChicagoTribunezwracałuwagęnapraktykimagicznewalczą-
cychstron,ichosobliwestrojeibroń.Chociażkonfliktpolityczny,roz-
grywającysięwMozambikubyłwynikiemstarciagrupinteresów,atym
samympowinienbyćpostrzeganywkategoriachracjonalnych,jegoaktorzy
zaśkierowalisięlogikązwykłegokonfliktu,wartykulepodlegałonocenie
przezpryzmatnprymitywizmu”.Autorwskazywałwnimnienaracjonalne
cele,alenadziwne,wedługniego,zachowania,jakwykorzystaniemagii,
modłówipieśni.Wtensposóbówzgruntunowoczesnyiracjonalnykon-
fliktzostałsprowadzonydoformyngabinetuosobliwości”
83
.Totak,jakby
whistoriiIwojnyświatowejnieskupiaćsięnacelachpolitycznych,ale
namedalikach,zdjęciachilistachodnajbliższych,noszonychprzezżołnie-
rzywokopach,stanowiącychdowodymagicznegomyślenia,wtensposób
pokazującjąjakoformękonfliktuopartegonamagii.
Podobniejestzbuntamiludowymi.Bardzoczęstodopinasięimłatki
nirracjonalnych”,neksplozjiludowejprzemocy”,azachowaniazwiązane
zEigen-Sinnludutraktujejakooderwaneodswojegokontekstucieka-
wostki.Niedostrzegasięspecyfikitakiegooporuczybuntów,układusił,
kontekstuicelów,jakimikierowalisięichaktorzy.Niechcesięprzyjąć,
żendziwaczne”piosenkiowilkachizającachsłużyłymetaforyzacjiwyra-
żaniapoglądóworazintencji.Dosłowneodczytywaniepomijaprzecież
fakt,żepodporządkowaniniemogą,niemająprawaaniśrodków,by
otwarciemówićoswojejsytuacji.Wtensposóbdochodzidoprzemiesz-
czeniaosiinterpretacyjnejludowegooporuzrozpoznaniajegoznaczenia
natlewydarzeńhistorycznychiswoistychracjonalności,awkonsekwen-
cjidosprowadzeniagodopostacinprymitywnej”,nmagicznej”lubuzna-
nia,żebraknowoczesnejracjonalnejpolityczności(wpostaciprogramów
imanifestów)świadczyotym,żewrzeczywistościoporuibuntutam
niebyło.Spojrzeniełącząceantropologięzhistoriografiąpozwalatakich
przemieszczeńuniknąć.
Comarońowietwierdzili,żeniemaróżnicypomiędzykulturaminowo-
czesnymiaprymitywnymi;kulturyprymitywnesąkonstruowanenazasa-
dzieróżnicyetnograficznej.Chodzioto,żewszystkiekulturoweznacze-
niaiartefakty,którestająsięglobalne(jakpieniądz,Bibliaitd.),zostają
nasyconelokalnymiznaczeniami,odmiennymiwróżnychgeograficznie
ihistoryczniemiejscach
84
.Tymsamymprzestajemypostrzegaćtelokalne
znaczeniajakoczęśćglobalnychprocesówireakcjinanie,azaczynamy
traktowaćjejakoswoisteartefaktynprymitywnego”życia.Dziejesiętak
83Tamże,s.4-6.
84Tamże,s.8.
