Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Postmodernizmspotkałsięzkrytykąwyrażanązróżnychstroniróżnychpozycji,
byprzytoczyćtylkogłosMariiBoguckiejzperspektywypoznawczejietycznej:
Skrajnyrelatywizm,przekonanie,żeniemożnadotrzećdoprawdy(byćmoże
onawogólenieistnieje),tezyośmiercimyślinaukowejmusząprowadzićodnego-
waniatakżemożliwościipotrzebyprzestrzeganianormiwartościwnauce8,
orazKeithaWindschuttle’aporównującegodyskusjewnurciepostmodernistycznym
dosporówipropozycjischolastykiśredniowiecznejinazywającego„nowąhumani-
stykꔄnowąscholastyką”9.
Wyzwaniedladydaktykihistoriistanowitakżenurtdekonstruktywistycznego
podejściadoprzeszłości,wsposóbkrytycznyodnoszącysiędostabilnościprawdy
historycznej,doczasu,przestrzeniiźródła.Tworzyonpotencjałalternatywnych
przeszłości,costajesięaktualnewprzypadkuwspółczesnychmetoddydaktycznych
oddającychgłosuczniowiijegoinwencjiwodpowiedzinapytaniakontrowersyjne
czywbudowaniualternatywnychscenariuszyprzeszłościzpunktuwidzeniawspół-
czesności,wktórejjestosadzony.Potencjałtenuwidaczniasięchoćbywprzypadku
analizysymboliepokiczymiejscpamięcikulturowej.JakzauważaEwaDomań-
ska,niechodziprzecieżo„wyeliminowaniewiedzynaukowej,aleopróbęzbudo-
waniawiedzyholistycznejiinkluzywnej,którałączyłabyróżnesposobypoznania
ipojmowaniaprzeszłości”10.
Wydajesię,żetakieholistycznepodejścieznajdujewspółcześniewielerealizacji
wprzestrzenipublicznej,ahistoriawtejprzestrzeniwydajesiębardziejpodatna
nadekonstrukcję,cowynikazaktywnegoiemocjonalnegopodejściauczestni-
kówdyskursupublicznegodoprzeszłości,atakżezprzyjęciaichgłosówjako
równoprawnych.
Oczywiściepamiętaćtrzeba,żedydaktykaszkolna,podobniejakklasyczna
historiografia,posiadaobrońcówtradycyjnegomodelupoznaniaikształcenia,co
wynikanietylkozpreferowaniaprzeznichtradycyjnychstrategiinauczaniaimetod
podających,aletakżeznowychnarzędzipomiarudydaktycznego.Zjednejstrony
narzędziatakiejaktestosiągnięćusprawniłyproceskontroliioceny,zdrugiejjednak
ograniczyłygowpewnejmierze,przytradycyjnymiograniczonymzastosowaniu,
dodiagnozowaniawiedzyiumiejętnościprostych.
8
M.Bogucka,Wpływzwycięstwakulturymasowejipostmodernizmunauprawianiebadańhistorycz-
nych,[w:]Historia-dziś.Teoretyczneproblemywiedzyoprzeszłości,red.E.Domańska,R.Stobiecki,T
.Wiślicz,
Kraków2014,s.196.
9
K.Windschuttle,TheKillingofHistory.HowLiteraryCriticsandSocialTheoristsAreMurderingOur
Past,NewYork2000,s.246-250.
10
E.Domańska,Dekonstruktywistycznepodejściedoprzeszłości,„Historyka.StudiaMetodologiczne”
2020,t.50,s.135;taż,Wobroniedyscypliny:problemsuwerennościire-profesjonalizacjihistorii,[w:]Histo-
ria-dziś,dz.cyt.,s.99-111.
20
1.Dydaktykahistorii-pograniczedyscyplin,ichmarginesczydyscyplinaintegralna?
