Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
techne-umiejętnośćnauczania),azarazemrefleksjanadsposobamiprzekazywa-
niawiedzyprzeznauczycieli-filozofówsłuchaczomposzukującymmądrości.Zdru-
giejstronyhistoria,nawiązująctakżedogreckiegoźródłosłowu(ἱστορία)itwórczo-
ściHerodota,byładochodzeniemdowiedzyiwkonsekwencjiopowieściąodawnych
wydarzeniach.
Współcześniedydaktykajakoczęśćpedagogikiorazhistoriajakoczęśćnauk
humanistycznych(wniektórychujęciachtakżespołecznych)wyznaczająswoje
obszarybadawcze,zakreszainteresowań,metodyinarzędziaskutecznewosiąganiu
celów.
Dydaktykajakoczęśćpedagogikidefiniowanajestnajczęściejjakowiedza
onauczaniuiuczeniusię,aprzedmiotemdociekańdydaktycznychjestanalizacelów
nauczania,koncepcjedoborutreścikształcenia,obserwacjaianalizaprzebiegukształ-
cenia,badaniemetodiformkształcenia,analizamediówdydaktycznych,wreszcie
analizastylównauczaniairolinauczyciela1.Jakodyscyplinaocharakterzeprakse-
ologicznymdostarczawiedzęoefektywnymnauczaniuiuczeniusię,wkonsekwen-
cjidajeobrazstanunauczaniawszkoleiwinstytucjachpozaszkolnychzajmujących
sięedukacją.Wwymiarzeteoretycznymjejroląjestdiagnozowaniesystemueduka-
cyjnegoiprognozowanieskutkówzmian,awwymiarzepraktycznym-opracowanie
sposobówprzeprowadzeniatychzmianwprocesiekształcenia.Przedmiotemdydak-
tykiogólnejjesttakżeproceswychowania,gdyż,jaktotrafniepodkreślajedenze
współczesnychbadaczy,„niefunkcjonujeonwizolacji,takjakniemożnawyizolować
wychowaniainauczania,łączysięzrzeczywistościąspołecznąorazinnyminaukami
społecznymi,zwłaszczafilozofią,logiką,psychologią,socjologią,teoriązarządzania,
prakseologiąiinnymi”2.
Dydaktykaogólnawypracowałazestawmetodnaukowychocharakterzeilościo-
wymijakościowym,którepozwalająnaanalizęprocesukształcenia,wyprowadzanie
szerszychwnioskówdlateoriipedagogicznej,aleteżwskazywaniepraktycznychroz-
wiązańdlapracyzuczniem,jakidladoskonaleniawarsztatunauczyciela.Wśródnich
wymienićnależysondażdiagnostyczny,monografię(np.szkoły,metodylubśrodka
dydaktycznego),studiumindywidualnychprzypadków,eksperyment,analizęporów-
nawczą,pomiardydaktyczny.
Tradycyjnepodręcznikidydaktykiogólnejpodkreślałyznaczenieprocesu
nauczania,koncentrującsięnaroliszkołyinauczyciela,jakwpopularnym,wielo-
krotniewznawianympodręcznikuCzesławaKupisiewicza3.Wnowszychopracowa-
niachwsposóbzrównoważonykładziesięnacisknaprocesnauczaniaiuczeniasię,
aznacznąuwagępoświęconoprocesowisamokształceniaiuczniowi.
1
R.Arends,Uczymysięnauczać,Warszawa1995,s.35-47.
2
J.Półturzycki,Dydaktykadlanauczycieli,Toruń1998,s.14.
3
C.Kupisiewicz,Podstawydydaktykiogólnej,Warszawa1994.
18
1.Dydaktykahistorii-pograniczedyscyplin,ichmarginesczydyscyplinaintegralna?
