Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Drugadyscyplina-historia-posiadajeszczebogatszątradycję,stądoczywi-
ściewtymmiejscuniebędziemyomawiaćkolejnychepokizwrotówwmetodolo-
giiihistoriografii,wskażemyjednakwpływ,niekiedyjedyniepotencjalny,przemian
whistoriografiinaceleitreścinauczaniahistoriijakoprzedmiotuszkolnego.
Wnurtachwspółczesnejhistoriografiidominującąrolęodgrywałinadal
odgrywanurtklasyczny,którywyróżniasiępodporządkowaniemobiektywistycz-
nemumodelowipoznaniaświataorazwiarąwtrzechidoli-politykę,indywiduum
ichronologię4.Wnurcietymodnajdziemycałąpanoramębadańnadpaństwem
inarodem,nadustrojempolitycznymisystememprawnym,skoncentrowanychna
wydarzeniachipostaciach.Historianieklasycznapłyniewdwóchnurtach-moder-
nistycznymiantropologicznym.Pierwszy,nazywanyrównieżscjentystycznym
lubprocesualno-ilościowym,wykorzystujemetodybadańnaukspołecznych,wiążąc
historięzekonomiąisocjologią.Wreszciewtrzecimznurtówdokonujesięzabieg
antropologizowaniahistorii,zbliżającyjądojęzykoznawstwa,semiotykiczyhistorii
sztuki5.Przyczymwmodelumodernistycznymhistorykjawisięjakouczonywypo-
sażonywtwardedaneźródłowepozwalającenakonstruowanieobrazuprzeszłości
ojasnozarysowanychkonturach,zbliżonegodoanalizmatematycznych.Wmodelu
antropologicznymprzypominaonbardziejkomentatoraitłumaczaświata,pośred-
niczącegomiędzyświatemdawnymiwspółczesnymorazmiędzyróżnymiformami
kulturowymiwsamejprzeszłości6.
Nurtyteobecnesąwprzekaziepodręcznikowym,wsposóbbardziejlubmniej
uświadomionykształtującteorięipraktykękonstruowaniacelówogólnychedukacji
historycznejorazkryteriadoborutreściszczegółowych.
Wyzwaniemdladydaktykihistoriibyłyisąnadalprzemiany,jakiezaszływmyśle-
niuoprzeszłościwlatach80.i90.XXstulecia,określanejakonurtczylepiejfala
postmodernistyczna.Zaczętowówczaskwestionowaćscjentystycznystatushistorii
jakoscience,wskazującnajejprzynależnośćdosferyart-literaturyisztuki.Obiek-
tywistycznymodelpoznaniaustąpiłmiejscamodelowikonstruktywistycznemu,
wktórymprzeszłośćjawisięjakoopowieśćhistorykatworzonazapomocąsłówlub
obrazów.Konsekwencjąpropozycjiobecnychwtejfali,choćczęstorozbitejiroz-
mytejwwielunurtachistrumieniach,byłozakwestionowaniemożliwościpoznania
obiektywnejrzeczywistościisprowadzeniepojęciaprawdyhistorycznej(możliwość
poznaniaresgestae)dopojęciaprawdyprofesjonalnej,prawdyhistorykówofaktach
iewentualnegokonsensusucodointerpretacjizdarzeń,zjawisk,procesów7.
4
KorzystamtuzpropozycjiWojciechaWrzoska,Historia-kultura-metafora.Powstanienieklasycznej
historiografii,Wrocław1995.
5
CiekawykomentarzdotejpropozycjidajeWojciechPiasek,Notatkizetnografiimyśliwspółczesnej
wdziedziniehistorii.Informacjeetnograficzne,diagnozyiwielkiekwestie,Toruń2019,s.23-34.
6
Por
.E.Domańska,Mikrohistorie.Spotkaniawmiędzyświatach,Poznań2005,s.56-67.
7
R.Stobiecki,HistoriografianaprzełomieXXiXXIwieku.Krajobrazpobitwie,„BiuletynPolskiego
TowarzystwaHistorycznego”
,2005,s.11-22.
Międzydydaktykąogólnąaszczegółową
19
