Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
powszechnieniejestwużyciugłąbkapuściany,dlaczegoniezwiemy
kogośpogardliwierzepą?Dajęwiarętymuczonym,którzywidzą
wtymodbicierozpadlinykoronno-litewskiej.Burak,wczasachgdy
jeszczezwałsięboćwiną,był–jakozieledopolewki–podstawą
chłopskiejdietywWielkimKsięstwie,aniemaprostszegosposobu,
żebyzobcychsięnabijać,jakuczepićsięskładnikaichdiety(choćby
nawetbyłtoskładnikmarginalny,jakżabyużabojadów).Pisze
ZygmuntGlogerwEncyklopediistaropolskiej:„GdyLitwini,
przedrwiwająckoroniarzy,zapytywali,czytoprawda,żeMazuryślepo
sięrodzą,ciznowupytaliLitwinów:»czyuwaszegoRadziwiłła
boćwinasięurodziła?«”.Zagłoba,jakpamiętamyzPotopu,teżsobie
kpiłz„boćwinków”.
AleksanderBruckner,bardziejfantastaniżetymolog(ztejracji
wprofesorskiejniełasce,alezatopokażciemidrugiego,którypotrafi
takzarażaćmiłościądopolszczyzny)umyśliłsobie,żezboćwiny
naburakaprzeszliśmydziękiłacińskiemuborrago.Słowotooznacza
ogórecznik–„przeniesioneunastylkonacałkiemodmiennąroślinę,
dlategożezobuprzyrządzanosałatę”.Możetoinieprawda,alewarto
odnotować,żedlaBrucknerabyłooczywiste,iżzburakajadasięczęść
liściastą,niekorzeń.Wstaropolskimpiśmiennictwiekuchennympełno
zresztąstwierdzeń,iż„korzeńtylkodolekarstwaużyteczniejszyjest”,
przyczymbyłotonp.szczególnielekarstwonakaca–„pohulance,
azwłaszczapoprzepiciu,jestonrówniepożądany”.
Czterystaczterdzieścisześćlatpouniilubelskiejporazostawić
animozje,tymbardziej,żecałynaszjagiellonizm–międzyobrażonym
WilnemazdradzonymKijowem–ruscydiabliwzięli.Czas
bezwarunkowopokochaćburakaikrzyczećotymnacałyświat:jest
wspaniały,niezastąpionyiwyrafinowany.BurakkarczochemPółnocy!
Ponieważzaśmamyzimę,totrzebaskupićsięnakorzeniu,niesłusznie
traktowanymkiedyśleczniczo.Liście(zwaneunascorazczęściej
zniemieckamangoldem)sąowszem,dobre,smakująnietylko
wpolewce,aleiduszonenaoliwiepółnapółzjarmużemalbododane
doszpinaku.
Aletowłaśniekorzeńumieniebywalełączyćsłodyczzposmakiem
dymnym,gorzkawym,wstyczniuczućgojeszczeprzyjemnieziemią
(naprzednówkuniestetyzaczniezalatywaćzawilgoconąpiwnicą).Ito
słodyczkorzeniatakudatniełączysięzkwaskowatością–czy
