Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
HenrykKról
wbudownictwie,usługachinstalacyjnych,ogrodnictwie,rolnictwie,zajmującysięsprzątaniem
wmieszkaniach,opiekowaniemsiędziećmilubosobamistarszymi,czylijesttoniesformalizo-
wanesamozatrudnienie.
Wartorozróżnićpracęnierejestrowaną,spowodowanąbrakiemmożliwościuzyskiwania
legalnychzarobków,odpracynierejestrowanejzinnychprzyczyn(np.podatkowych,niechęt-
negostosunkudodyscyplinypracylegalnej).
świadczeniepracynierejestrowanejdajepewnekorzyści.Jestźródłempodstawowychlub
dodatkowychśrodkówutrzymania(ograniczasferęubóstwa).Stwarzaszansęnapodjęcie
legalnejpracy,coprowadzidoneutralizacjiskutkówbezrobocia.Chroniprzedutratąkwalifi-
kacjilubstwarzamożliwośćzdobycianowychkwalifikacjizawodowych.Jestformąintegracji
osóbbezrobotnychzezbiorowościąpracującychimożebyćźródłempozyskaniawłasnego
kapitału,wcelulegalizacjidziałalnościgospodarczejwprzyszłości.
Pracanierejestrowanamarównocześnieokreśloneniedostatki.Nabieżącopozbawia
wogólelubznacznieograniczazabezpieczeniesocjalnewpostaciubezpieczeniazdrowotnego
iposzczególnychelementówubezpieczeniaspołecznego(takżedlarodzin).Wperspektywie
wpływaujemnienaświadczeniaemerytalne.Nierejestrowanipracownicyniemajątakżeochro-
nygwarantowanejprzezKodekspracy,np.płatnychurlopów,szkoleńnakosztfirmy,wyna-
grodzeniazagodzinynadliczboweitp.Ichsytuacjacharakteryzujesięniestabilnościązatrud-
nieniaorazzłymizazwyczajwarunkamipracy.Powodujetobrakichidentyfikacjizcelami
właścicielifirm.
Zpunktuwidzeniapracodawcównajwiększązaletą,,szarejgospodarki,,jestmożliwość
obniżeniatądrogąkosztówpracyizwiększeniekonkurencyjności.Powstajetakżesposobność
dopozaprawnegokształtowaniawielkościzatrudnieniastosowniedoaktualnychpotrzeb.Może
równieżstanowićformęselekcjikandydatówdostałejpracy.
Szacunkoweinformacjeozatrudnieniuw,,szarejgospodarce,,znajdująsięwcorocznie
publikowanychRocznikachStatystycznychGUS.Zdanychtamzawartychwynika,żewlatach
1995-2002zatrudnieniewtejstrefiewynosiłood805tys.do910tys.osób,costanowiło
odpowiedniood5,4%(1995r.)do6,6%(2002r.),awięcmiałolekkątendencjęwzrostową
[Kryńska,2004].
Równieżzszacunkówgusowskichwynika,iż,,szaragospodarka,,wytworzyławroku
2000dodatkowe14,3%produktukrajowegobrutto,w2001r.–14,1%,aw2002r.–13,4%,
czyliwokresietymwidocznajestlekkatendencjamalejąca;największyudział(6–7%PNB)
miałasferahandluinapraworazhoteliirestauracji[Rachunkinarodowe...,2004,s.349].
WedługdanychKomisjiEuropejskiejskalapracynierejestrowanej,świadczonejzarównoprzez
obywatelidanegokraju,jakiprzeznielegalnychimigrantów,jestbardzozróżnicowana–od
zaledwie1,5%PKB(wAustrii)doponad20%(wGrecji).Zewzględunałamanieobowiązu-
jącegoprawatrzebanegatywnieocenićzarównoświadczenie,jakiwykorzystywaniepracy
nierejestrowanej.
Pracabezpłatna–wolontariat
Wrozważaniachoprzyszłościpracywspomnianootworzącymsię,trzecimsektorze(poza-
rynkowymipublicznym),częstookreślanymjakowolontariat.Ztegowzględuomówiona
zostanieszerzejjegoistota.
