Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.2.Kodykologia
niebrakjednakstudiówobejmującychobiektyzróżnychkontekstówjęzyko-
wych(kodykologiaporównawcza).Wzakreskodykologiiwchodząwreszcie
historiapojedynczychkodeksóworazzagadnieniaobieguigromadzenia
książek:fundatorów,czytelników,kolekcjonerów,bibliotek.
Podstawowąmetodąkodykologiijestbezpośredniaanalizarękopisów,
pojedynczychobiektów(traktowanychjakounikalne)igrup(powiązanych
historycznielubwykazującychokreślonepodobieństwaformalne).Kiedyko-
dykologiastawiasobiezacelrozpoznanieokreślonychaspektówDglobalnej”
historiiksiążkinapodstawiemożliwiedużejpróby,korzystaniekiedyzopi-
sówwkatalogachrękopisówposzczególnychbibliotek.Opisyteróżniąsię
jednakstopniemszczegółowościiczęstoniedostarczająpotrzebnychinfor-
macji,któretrzebapozyskiwaćnadrodzeautopsji.Wopracowaniudanych
wykorzystujesięnastępniemetodystatystyczne(kodykologiakwantytatyw-
na).Przyanalizierękopisuzastosowanieznajdująnieinwazyjnetechniki
laboratoryjneinowetechnologie(np.fotografiawpromieniachbeta,PIXE).
Niekiedykorzystasięteżzmożliwościpowtórzeniaczynnościnależących
doprocesuprodukcjiksiążki(kodykologiaeksperymentalna).Kodykologia
pozazachowanymiksiążkamidysponujetakżeprzekazamidotyczącymi
technikwykonaniarękopisów(zarównopisanymi,np.receptysporządzania
inkaustu,rachunkidotyczącezakupumateriałów,usługkopistów,miniato-
rów,jakiikonograficznymi,np.przedstawieniafazprzygotowaniaksiąż-
ki)lubdawnychksięgozbiorów(inwentarze,świadectwawypożyczeńitp.).
Wramachpostępowaniabadawczegohistoriikodykologiadostarczaza-
temnarzędzikrytykiprzekazówrękopiśmiennych.Pozwalarozpoznaćich
strukturę(np.rozstrzygnąć,czykodekspowstałodrazuwpostaci,wjakiej
prezentujesięobecnie,czymożestanowiklocek,awięczespółkodeksów
powstałychniezależnieodsiebieiwtórniepołączonychwewspólnejopra-
wie),pomócokreślićczasimiejscesporządzenia.Wramachkrytykitekstu
kodykologiapozwalarozpoznaćcechywykonaniaksiążkilubepizodyjej
historiiważnedlaustaleniarelacjimiędzyróżnymikopiamitegosamego
tekstu.Jużdawnodoceniononagrunciefilologiiznaczenieintegralnego
podejściadopojedynczychegzemplarzydzieła(częstowystępowałowto-
warzystwieinnychtekstów,cechywykonaniarękopisówrzucająświatłona
środowiskaodbiorców).Kodykologiajestponadtodziałemhistoriitechniki
ihistoriikultury,wstopniu,wjakimdążydorozpoznaniadziejówprodukcji
książki,kulturowychispołecznychuwarunkowańrozwiązańtechnicznych,
wyborówmaterialnychiestetycznych,historiipojedynczychrękopisówica-
łychksięgozbiorów.Wreszcie,stanowiważnenarzędzieprzyopracowaniu
(katalogi)ikonserwacjizbiorówwspółczesnychbibliotek.
Literatura:Studianadksiążkąrękopiśmiennąorazrefleksjanadich
metodykąmająwPolscedługątradycję.Naźródłowąwartośćkodeksu
55
