Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Naukipomocniczedlamediewisty
graficznemnichaJakuba…;BibliahenrykowskaIF13iPsałterztrzebnicki
IF440.Dziełakaligraficznecystersalubiąskiegozlat1238–1245,orazJesz-
czeolubiąskiejtradycjikaligraficznejarozwidlonego,ogłoszonewSŹ1976,
21,s.19–44;1980,25,s.109–119;1983,28,s.203–205).Wkładpaleografii
wdatowanierękopisudobrzeilustrujeartykułJ.Kaliszuka,Desanctitate
meritorumetgloriamiraculorumbeatiKaroliMagni.Dwunastowieczny
rękopiswzbiorachBibliotekiNarodowej(BNII12511),[w:]Christianitas
romana,red.K.Skwierczyński,Warszawa2009,s.196–214–cechypisma,
obokinnychcechwykonania,pozwoliłyautorowidatowaćwspomniany
wtytulekodeksna4.ćw.XIIw.itymsamymuznaćgozanajstarszepełne
świadectwotekstu,którypowstałniedługowcześniej,napolecenieFryde-
rykaBarbarossyiwzwiązkuzkanonizacjąKarolaWielkiego.
JakubKujawiński
3.2.Kodykologia
Książkarękopiśmiennadługobyłaprzedmiotemstudiówprzedewszyst-
kimzuwaginazawartewniejteksty(wramachfilologii)lubpismoide-
koracje(wramachpaleografiiihistoriisztuki).Wzrostzainteresowańjej
aspektemmaterialnymdoprowadziłdoukonstytuowaniasięwpołowie
XXw.odrębnejdyscypliny–kodykologii.Przedmiotemkodykologiijest
więcantyczna,średniowiecznainowożytnaksiążkarękopiśmiennawobu
jejpodstawowychformach(zwój,kodeks),traktowanajakoartefakt.Ko-
deksbyłformądominującąwłacińskimśredniowieczu.Tępostaćprzyjęła
takżeksiążkadrukowana,którazwłaszczawpierwszymokresiewyka-
zywaławielepodobieństwdoksiążkirękopiśmiennej.Zasadniczezmiany
dotycząceprodukcjinakazująjednakwyłączyćksiążkędrukowanązprzed-
miotukodykologii.Studianadmaterialnymaspektemrękopisuobejmują
zagadnieniamateriałówpisarskich(papirus,pergamin,papier),sposobów
ichpozyskiwaniaiobróbki,technikwykonaniaksiążki(np.formowanie
składek),rozwiązańdotyczącychprzygotowaniaikompozycjistrony(np.
sposobyliniowania,czyliwykonanialiniiwyznaczającychprzestrzeńtek-
stuiposzczególnewersy;rozmieszczenietekstu,wybórtypuimodułupi-
sma),narzędzipisarskich,atramentówifarb,oprawy.Zewzględunaścisły
związekrozwiązańmaterialnychzzawartościąiprzeznaczeniemksiążki
kodykologiajestzainteresowanatakżetekstemorazdekoracją.Zuwagina
koniecznośćrozumieniazawartościksiążkikodykologiawpraktycebadaw-
czejczęstozawężasiędookreślonegokręgukulturowegolubjęzykowego,
54
