Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałpierwszy.Istotapodatku
31
Powyższedanewskazują,żewlatach2016-2019podatkistanowiłyokoło
86-92%wszystkichwpływówbudżetowych.Womawianychlatachrosło
znaczeniepodatkówwzasilaniubudżetupaństwa,rosływpływyzarówno
zpodatkówpośrednich,jakibezpośrednich,wzrastałarolafiskalnaprzede
wszystkimpodatkuodtowarówiusługorazpodatkudochodowegoodosób
fizycznych.Powyższeczterypodatkidawałyniemalcałośćwpływówzpo-
datków.
Znaczeniefunkcjifiskalnejrośniewrazzrozwojemgospodarczymkraju.
Wkrajachuprzemysłowionych,orozwiniętejgospodarcerynkowej,wktó-
rychwiększośćosóbuzyskujedochodypieniężnezpracybądźwłasności,
podatekdochodowyjestpodatkiembardzowydajnym
26.Wiążesiętozfak-
tem,żedochodyprzedsiębiorstworazobywatelisąwysokieistabilne,dzię-
kiczemupodatekdochodowyjestpewnymźródłemdochodówpaństwa.
Równieżwiększeuprzemysłowieniekrajuiwzrostgospodarczypowodują
zwiększeniewpływówpodatkuVAT,ponieważdokonywanychjestwięcej
transakcji,konsumencidysponująznaczniejszymdochodem,przezcorośnie
konsumpcja27.
Omawiającfunkcjęfiskalną,należyzwrócićuwagęrównieżnato,żepodat-
kiniemogącechowaćsięnadmiernymfiskalizmem.Onadmiernymfiska-
lizmiemówimywówczas,gdywysokośćobciążeńpowodujeupodatników
ograniczeniebądźlikwidacjęichdziałalności,prowadzącwkonsekwencji
dozanikuźródłapodatku.Nadmiernyfiskalizmmożerównieżpowodować
ucieczkęwszarąstrefę.Wówczaspozostajeźródłopodatku,jednakżenie
wiążąsięznimwpływydobudżetu.Wobutychprzypadkachnadmierny
fiskalizmoznaczaograniczeniefunkcjifiskalnej.
Wceluprzeciwdziałanianadmiernemufiskalizmowiwpierwszejkolejności
należystosowaćzasadęnienaruszalnościźródłapodatku.Oznaczaona,że
podatekniepowinienbyćnadmierny,tzn.niepowinienprzeszkadzać,lecz
wręczzachęcaćpodatnikadodziałalnościgospodarczej,awskalicałego
krajuniepowinienprzeciwdziałaćrozwojowigospodarczemu.Naruszenie
źródłapodatkuoznaczawprzyszłościznacznyspadekwydajnościdanych
podatków,awkonsekwencjipociągazasobąniższewpływydobudżetu.
26M.Pietrewicz,Politykafiskalna,Warszawa1998,s.36.
27Wkrajachosłaborozwiniętejgospodarce,przeciwnieniżwwysokorozwiniętych,prze-
ważająwpływyzpodatkuVATwporównaniuzwpływamizpodatkówdochodowych.Nato-
miastwzrostgospodarczyirozwójtychkrajówpowodująwzrostwpływówzobupodatków,
przyczymjestonwiększywprzypadkupodatkudochodowego.SzerzejnatentematA.Komar,
SystemypodatkowekrajówUniiEuropejskiej,Warszawa1996.
