Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałpierwszy
ISTOTAPODATKU
1.Pojęciepodatku
Historiapojawieniasiępodatkusięgapoczątkówkształtowaniasiężyciaspo-
łecznego.Powstaniepierwszychformorganizacyjnychpaństwazwiązane
byłozkoniecznościąfinansowaniaosóbzaangażowanychwsprawowanie
władzy,ustalanieporządkuprawnego,stworzeniewarunkówbezpieczeń-
stwadlamieszkańców.Wtensposóbpojawiłysiędaninypubliczne,które
początkowobyłyponoszoneprzezwybranegrupyspołeczne(rolnicy,miesz-
czaństwo),innegrupyzaśbyłyznichzwolnione(duchowieństwo,szlachta).
Wmiaręupływuczasudaninystałysięświadczeniempowszechnym.Wpo-
czątkowymokresiebyłyonepobieranewdobrachnatury(zboże,sól,owoce
itp.),następniewkruszcachiwreszciewpieniądzu,kiedyzostałonwprowa-
dzony1.
Historyczniewykształciłysiętrzypodstawoweformydaninpublicznych:da-
ninyosobiste,daninyrzeczoweorazdaninypieniężne.Teostatniepojawiły
sięnajpóźniej,jednakżezewzględunaswojąużytecznośćsąonewspółcześ-
nienajbardziejrozpowszechnione2.
Właśniewrazzzaistnieniemdaninpieniężnychmożemymówićopocząt-
kachkształtowaniasięwspółczesnychpodatków.Dużeznaczenieprzyich
powstaniumiałrozwójpaństwa,postępującypodziałpracyorazobecność
pieniądzanarynku.Rozbudowapaństwaorazwzrastającaliczbazadańnało-
żonanapanującegoskutkowałypotrzebązgromadzeniaodpowiednichśrod-
ków.Dlasprostaniapotrzebomskarbuzaistniałakoniecznośćobjęciacięża-
remponoszeniadaninyjaknajwiększejczęścispołeczeństwa,czemusłużył
1R.Wolański,Systempodatkowy,Warszawa2003,s.11.
2B.Brzeziński,T.Dębowska-Romanowska,M.Kalinowski,W
.Wójtowicz,Prawofinansowe,
Warszawa2000,s.185.
