Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Wstęp
dzięki„spokrewnieniujęzykowemu”ianalogiistrukturalnej,co,zkolei,sprzyja
ichwzajemnemu„oświetlaniusię”.Idącdalej,możnapokusićsięostwierdzenie,
żepoezjajawisięjakoswoisty„kluczhermeneutyczny”,pozwalającynalepsze,
głębszerozumienieKsięgiŻycia.Podobnezjawiskoobserwujemywprzypadku
twórczościpoetyckiejWiaczesławaIwanowa.Niejednokrotniedochodzitubo-
wiemdosytuacji,wktórejtekstpoetycki,wchodzącywrelacjęzBiblią,np.przez
uobecnianiesymbolibiblijnych,pełnirolęsłowaobjaśniającego,uzupełniającego
lubposzerzającegosensbiblijny,awięcsłużywydobyciuprawdyukrytejzasym-
bolami.Jednazbadaczektwórczościrosyjskiegopoety,piszącojegostosunku
doBiblii,określiłagojakokult53.Dookreślającwypowiedź,dodajmy,chodzi
tuprzedewszystkimokultzawartegowniejsłowa(słowa-symbolu)ietyczne-
goprzesłania.ŚwiętaKsięganiejestbowiemdlaautoraCorArdensjedynieźró-
dłemmotywówinatchnieniapoetyckiego.DlategoteżwprzypadkuIwanowanie
możnatraktowaćibadaćrelacjitekstliterackikontekstbiblijnywkategoriach
„wpływologii”.Poeta,jaksłuszniezauważaMariaCymborska-Leboda,„nieopo-
wiadaBibliinasposóbliteracki”54.PodobniejakdlaFrye’a,takidlaIwanowa
jestonaWielkimKodem,szczególnegorodzajudyskursem,wyrażonymwjęzyku
metaforycznym,czyteż,byponowniezacytowaćpolskąbadaczkę,„tekstemsym-
bolicznymicałościąsymboliczną,[…]przekazemjęzykiemmitukerygma-
tycznejprawdyoBoguiczłowieku[wydzieleniemojeE.S.]”55.
AutorНежнойтайны(1912)dostrzegazatemnietylkowartośćaspektupo-
etyckiegoBiblii,jejwieloznaczeniową,symbolicznąstrukturę.Niemniejistotny
okazujesiędlaniegorównieżaspektetyczny„wspólnadlawszystkichetyczna
prawda”czyteż„przechowywanewformiepismaetyczneświadectwo”56Świętej
KsięgijakpiszeEmmanuelLévinas.Iwanow,podobniejakfrancuskifilozof,
magłębokąświadomośćtego,żehistoriaświęta,opowiedzianawBiblii,„niejest
jedynieseriązakończonychwydarzeń”57,leczjesttouniwersalna,żywaopowieść
oczłowieku,równieżwspółczesnym,azatemopowieśćokażdymznasomnie,
omoichrelacjachzBogiemiinnymiludźmi,ospotkaniuznimi.Zdającsobie
ztegosprawę,poetajakopośrednikpomiędzysferąziemskąiboską,któryma
dostępdotajemnictranscendencji,starasię„otworzyć”swegoodbiorcę,uwraż-
53Zob.G.Bobilewicz,Wyobraźniapoetycka…,s.88.
54M.Cymborska-Leboda,Białykamyk”zApokalipsyśw.JanawmisteriumWiaczesława
IwanowaЧеловек”.Intertekstualnośćidialogika,[w:]Bibliawliteraturzeifolklorzenarodów
wschodniosłowiańskich,podred.R.Łużnego,Kraków1998,s.295.
55Tamże.
56Por.E.Lévinas,EtykaiNieskończony.RozmowyzPhilippemNemo,tłum.B.Opolska-
Kokoszka,Kraków1991,s.63;zob.także:M.Cymborska-Leboda,„КаиновответБогу”или
Ответственность(я-для-другого):отДостоевскогодоЛевинаса,[w:]Wkręguwarto-
ści:Bóg,człowiek,światwkulturzeiliteraturachwschodniosłowiańskich,podred.A.Woźniak
iW.Kowalczyka,Lublin2010,s.122.
57E.Lévinas,EtykaiNieskończony…,s.21.